Tepkilere rağmen yapımı tamamlanan Ilısu Barajı, başta Dicle Nehri olmak üzere çevre illerde bulunan birçok akarsu, vadi ve tarihi mekanı su altında bıraktı. Hasankeyf Koordinasyonunun raporuna göre, mezra ve köylerle beraber toplamda 199 yerleşim alanı su altında kaldı. Baraj yapımıyla yerleşim yerleri ve tarım arazilerinin su altında kalmasıyla hak sahiplerine verilen kamulaştırma bedelleri, bugüne kadar hep tartışma konusu oldu. Zorunlu kamulaştırmalarda özellikle iktidara yakınlığı ile bilinen isimler en yüksek kamulaştırma bedeli alırken, küçük arazilere sahip köylülere ise çok düşük bedeller ödendi. Bölgede kamulaştırma bedellerine ilişkin açılan birçok dava ise henüz sonuçlanmadı. Davalar sürerken, Ilısu Barajı yapımı sırasında yapılan zorunlu kamulaştırmalarda, bazı memurlar hak sahiplerinden rüşvet aldı. 

 

EN AZ 90 MİLYON TL'LİK DEĞER MENFAATİ

 

Siirt Kurtalan ilçe sınırındaki Botan Çayı kenarında bulunan Yokuşbağlar (Sûskê) köyüne bağlı Çiçek Yurdu (Motît) Mezrası'nda yapılan arazilerin bedellerine ilişkin ortaya çıkan rüşvete ilişkin 2014 yılında soruşturma açıldı. Soruşturmanın ardından aralarında dönemin Siirt Tapu Kadastro Müdürlüğü'nde görevli memur olan Oral K.'nin de bulunduğu 21 kişi hakkında "Rüşvet alıp ve vermek" suçundan 2017’de dava açıldı. 

 

2011 yılında Siirt Tapu Kadastro Müdürlüğü tarafından Siirt Merkez'e bağlı Yokuşbağlar köyü ve köye bağlı Balıklı, Yığınlı, Çiçek Yurdu ve Lopis mezralarının Ilısu Barajı’nın altında kalacağı nedeniyle kadastro çalışması başlatıldı. 15 Mayıs 2012 tarihinde ise kadastro çalışmaları tamamlandı. Ardından hak sahiplerinden B.A., çalışmaların usule uygun yapılmadığı gerekçesiyle Kadastro Mahkemesi'nde itiraz davası açtı. 

 

Mahkeme devam ederken, köylülerle kadastro memurları arasında görüşmeler yapıldı. Yokuşbağlar köyünün tamamı kadastroya itiraz ederken, iddianamede, köyün tamamının davalı konumunda olmasının, şikayet konusu olan kadastro çalışmalarını şaibeli ve usulsüz olduğunun göstergesi olduğunu vurgulandı. İddianamede, Tapu Kadastro Memuru Oral K. Yetki Kontrol Mühendisi Oktay B. ve Hüseyin G. eski kadastro müdürü Murat E. ile Mardin Kadastro Müdürü Abidin A'nın yanı sıra köylüler tapusuz, senetsiz ve zilyetlikten olan gayrimenkulleri, para karşılığında menfaat sağlayarak kendi aralarında belirledikleri kişilere ayrı ayrı paylaştıkları belertildi. 

 

RÜŞVET PAZARLIĞI KAYDA ALINDI 

 

2014 yılında Siirt Tapu Müdürlüğü binasında köyde kadastro çalışması yapan memur Oral K. ile altı köylünün bir araya geldiği ifade edilen iddianamede, rüşvet verenler arasında olan köylülerden Mehmet Sedat N.’nin gizli bir kamera kayda aldığı görüşmenin detayları da yer aldı. Oral K.'nin görüşmede 6 milyon 400 bin TL'lik kamulaştırma bedelinin üçte birini talep ettiği kaydedilen iddianamede, adını vermek istemeyen görgü tanıklarının beyanlarına göre ise şüphelilerin 60 Milyon TL'lik kamulaştırma bedelinin üçte birinin istediği ifade edildi. 

 

2019’DA MI DAVA SONUÇLANDI

 

Siirt 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ve 2 yıl süren yargılama sonucunda 21 kişi hakkında beraat kararı verildi. Rüşvet alanların mal varlıklarının bir bütün olarak incelemeyen mahkeme, gerekçeli kararında, rüşvet suçlaması yapılan kişiler hakkında kamu davası açıldığı belirtilerek, "Davaya dayanak teşkil eden esas delil, gizli kamera ile çekildiği anlaşılan cd görüntüleridir. Bu kaydın nerede yapıldığı hususunda bir netlik bulunmamakla birlikte kaydı tutan kişiler sanık herhangi bir mahkeme kararı bulunmamaktadır" ifadelerine yer verildi.

 

Yargıtay’ın 2007/11957 esas 2009/21077 karar sayılı ilamlarına atıfta bulunan mahkeme, gerekçeli kararını delil yetersizliği ve hukuka uygun olmayan delil olarak değerlendirdi. 

 

DAVA İSTİNAFTA

 

Dava dosyası, hak sahiplerinin itirazları sonrası İstinaf Mahkemesi’ne taşındı.

 

MA / Metin Yoksu