Elektrik ve dağıtım şirketleri lehine düzenlemeleri içeren “Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin bugün Meclis Genel Kurulu’nda görüşmeleri başlıyor. Kanun teklifi, 2016 yılında biyokütle tanımına giren lastikten elektrik üretiminin yanına, çöpten elektrik üretimini de ekliyor. Söz konusu kanun teklifinin temelde dağıtım ve yenilenebilir enerjiyi suiistimal eden şirketlere bazı kolaylıklar sağladığına dikkati çeken enerji ve iklim uzmanı Önder Algedik, “Mevcut olan elektrik piyasası kanununa artı elektrik piyasasıyla ilgili alt kanunları düzenliyor. Bu anlamıyla bakıldığı zaman iki temel ekseni var” dedi. 

 

LES VE ÇES’LERİN ÖNÜNÜ AÇIYOR 

 

Algedik, teklifin kapsamını, “Dağıtım şirketleri çok ciddi miktarda para alıyor. Buna dair birkaç kritik ufak düzenleme yapılıyor. İkincisi ise yenilenebilir enerji destekleriyle ilgili önemli ayrıntıları düzenliyor. Yenilenebilir enerji destekleri aslında Jeotermal Enerji Santralleri’nin (JES), Hidroelektrik Santraller’nin (HES) patlamasının en önemli sebeplerinden bir tanesi. Tasarı şimdi plastik çöplerin yakılabileceği tesislerin yani Lastikten Elektrik Santralleri (LES) ve Çöpten Elektrik Santralleri’nin (ÇES) önünü açıyor” şeklinde özetledi. 

 

ENDÜSTRİ BELASI 

 

Düzenlemenin elektrik sektörüne yeni bir alan açtığını vurgulayan Algedik, “Araba lastiklerini, çöplerin yakılabileceği yeni bir alan açıyor. Eğer biz bunları durduramaz ve bu ayıbı kurtaramazsak başımıza çok ciddi kirli bir endüstri belası gelecek. Lastiği yakamazsınız. Lastiğin yakılamaz ve pis bir şey olduğunu her kes biliyor. Yapmış olduğunuz işlem aslında fosil yakıtının kullanılmasında kullanılan sistemin hızlandırılmışı ve daha yoğun enerji kullanımı. Yüksek enerji kullanılacaksınız ve kirli bir petrol türevi elde edeceksiniz. Bu yenilenebilir değil doğrudan çevre zararıdır” ifadelerini kullandı. 

 

ÇEVRE VE İKLİM FELAKETİ 

 

Çöpten elektrik santrallerinin de aktif petroller olduğunu işaret eden Algedik, “Artık belediyeler çöp toplamayı bırakacak. Zaten ülkede çöp meselesi var. Üstüne çöpü yakma gibi çok suistimalcı bir alan yaratılacak. Dolayısıyla kömür santrallerinin kapatılmasını konuşmamız gerekirken yeni kirleticiler üretmek için çalışmalara devam ediyoruz. Bu bir çevre ve iklim felaketi. Hem çevreyi hem iklimi öldüren, buna da biyoenerji, biyokütle tanımı üzerinden yenilenebilir desteği veren ve bunun parasını halka ödeten her yönüyle belalı bir düzenleme” diye belirtti. 

 

‘ÇÖPLERİ ATMOSFERE GÖMÜYORUZ’ 

 

Türkiye’de atıklardan nasıl enerji üretilebileceğine dair de bilgiler paylaşan Algedik, “Belediyelerin, atık sistemleriyle kentteki atıkları gazlaştırmayla buradan elde edilen gazla kentin ihtiyaçlarını karşılayabilirler. Bu sistem farklı disiplinlerde de olsa Türkiye’de var ama benim en sevdiğim İsveç’in Linköping kentindeki örnek. Şuan iki tesisi var üçüncüsünü de tamamlamak üzere. Şuan elde etmiş olduğu gazı sıvılaştırarak belediye otobüslerine, taksilerde kullanabiliyor. Üçüncüsünü de tamamladığı zaman kente fosil yakıtları sıfırlayacak. Biz ise bunun yerine, kentin çöplerini toprağa gömüyoruz ki artık toprağa gömecek yer kalmadığı için dönüyoruz o çöpleri yakarak atmosfere gömüyoruz. Oysaki bu çöpleri gazlaştırarak kentin ihtiyaçlarını karşılayabiliriz. Ama bu düzenleme, yenilenebilir, toplumsal, iklim ve enerji dostu değil, daha çok suiistimal edenlere yarayacak şekilde yapılan bir düzenleme” şeklinde konuştu. 

 

5 LES DAHA EKLENİYOR 

 

Lastiği yakıt olarak kullanarak elektrik üreten santrallere ilişkin bilgi veren Algedik, “2017 yılında 2 olmak üzere şuan 3 tane santral çalışıyor. Bunlar Erzincan, Kocaeli ve Düzce’de. Yeni ÇED süreci devam eden ve ÇED onayı alan üç kent daha var. Halihazırdaki 3 santrale Çorum, Kayseri, Konya’da 1’er tane, Ankara’da 2 olmak üzere 5 tane daha ekleniyor. Bunların hepsi 2020 yılında ÇED sürecini başlatmış. Eğer bu tasarı geçerse bütün kentlerin kenarında lastik ve çöp yakan, çevreye, iklime zarar veren ve bunun faturasını her şekilde halka ödeten sanayimiz olacak” uyarısında bulundu. 

 

‘DURDURULMASI ÇOK KOLAY’ 

 

Meclis’te bulunan vekillere seslenen Algedik, şunları söyledi: “Şuan Meclis’te tartışmalar çok kötü yürütülüyor. Hala bir torba kanun tartışması yapıyor, bu tasarının yeni geldiğini söylüyor, bu süreci okuyamıyor ve bu kanunun esas motivasyonunu anlatmakta zorlanıyoruz. Bunu doğru anlatmak çok önemli, çünkü birbirimizi ikna etmek zorundayız. Bu rejimin demokratik olması bizden geçiyor, vekillerden geçiyor. İkincisi ise kentlerimize sahip olmamız gerekiyor. Düzenleme bugün genel kurulda görüşülecek. 245 muhalefet vekilimiz var ama 245 de yeterli değil. Şuan 586 vekilimiz var ve hepsinin buna karşı çıkacağına eminim. Çünkü bu konunun böyle olduğunu iktidarı bırakın muhalefet de bilmiyoruz. Ama öğrenen herkes geri çekiliyor. Tasarının durdurulması çok kolay.” 

 

MA / Zemo Ağgöz