Koronavirüs (Kovid-19) salgının yayılmasıyla birlikte cafe, restoran, kıraathane, sinema gibi birçok işyeri ve işletmenin faaliyetleri sınırlandırıldı. İçişleri Bakanlığı tarafından yayınlanan genelgede bu işletmelerin 22.00’a kadar açık olacağı ifade edilirken, ekonomik kriz nedeniyle zor günler geçiren esnaflar kepenk kapatmakla yüz yüze kaldı. 

 

MASRAFLARI ÇIKMIYOR

 

Şirinevler’de cafe işleten Burhan Alkan, işletmesinde 9 kişinin çalıştığını, haftanın 4 günü 3 müzisyenin sahne aldığını ancak kısıtlamalarla birlikte müzisyenleri sahneye çıkaramadığını dile getirdi. Alkan, “İşyerinde 19.30’da müzik başlıyor. Gece yarısına kadar i sürüyor. Ancak bu kısıtlama ve yasaklarla birlikte kimse gelmemeye başladı. Artık masrafları karşılayamaz duruma geldik. Müzisyenler de çok kötü etkilendi. Evlerine ekmek götüremeyecek, kiralarını ödeyemeyecek durumda.  Müziği neden yasakladıklarını anlamış değiliz, müziğe karşılar herhalde” dedi. 

 

YÖNETEMİYORLAR

 

Bu kısıtlama ve yasakların salgını önleyecek düzeyde olmadığını ifade eden Alkan, durumun mantığa aykırı olduğunu söyledi. Meydanların, metro ve metrobüslerin tıklım tıklım olduğuna işaret eden Alkan, “Virüs sanki Saat 10.00'dan sonra bulaşıyormuşçasına komik bir genelge çıkartıp bunu yürürlüğe koydular. Eğer gerçekten salgının önleyecek mantıklı bir şey yapacaklarsa ben kendi isteğimle işyerimi aylarca kapatırım. Ancak olanlar bunu tam tersi. Sadece bir fırsat dönüştürme güdüsü yatıyor. Amaç, az da olsa açık kalsın vergi alayım, kalabalık olursa ceza keseyim. Cezada dünyada birinci sıraya geçeceğiz bu gidişle. Artık vatandaşa ceza keseyim de ekonomiyi öyle ayakta tutayım derdindeler. Kafalarına göre takılıyorlar. Ülkeyi yönetemeyecek durumdalar. Onlar da farkında halk da farkında” diye konuştu. 

 

‘AÇ KALACAKSIN’ DİYOR

 

16 yaşından beri müzikle iç içe olan Devrim Zal da, ekmeğini müzik yaparak kazandığı bilgisini verdi. 4 nüfuslu ailede bir tek kendisinin çalıştığını belirten Zal, bu yasak ve kısıtlamalarla birlikte işsiz kaldığını söyledi. “İstanbul’da bir gün çalışmadın mı bir ay aç kalabiliyorsun” diyerek sözlerini sürdüren Zal, “Yarınımızı düşünmeden uyuyamıyoruz. Zaten günü zor kurtaran insanlardık, bu süreçle beraber geçinemez olduk. İşletmeler açık ama müzik yasak. Çalıştığım mekan müzik yasağını delemediği için bırakmak zorunda kaldım. Mekan açık ama bana yasak. Bu sınırlama ekmeğimizden etti. Bunun dışında psikolojimizi de bozdu. Düşünsene sana danışmadan, sormadan ellerinin tersiyle seni itiyor ve ‘kendi işini yapamazsın, aç kalacaksın’ diyor” ifadelerine bulundu. 

 

‘EVE EKMEK GÖTEREMİYORUZ’ 

 

“Benim yaşama biçimim, ekmeğim ve dert ortağım sazımdır” diyen Zal, “Her yerde bir kriz var. Bundan en son biz de nasibimizi aldık. Doğru düzgün bir yardım, destek dahi almadık. Evli, çoluğu çocuğu olan insanlar evlerine ekmek götüremiyor. Bunlara karşı bir şey yapılmalı. En azından müzisyenler bir olmalı. Birleşirsek kimse ekmeğimize müdahale etmeyi göze alamaz.  Birleşmek zorundayız yoksa bunun karşısına geçemeyiz.” 

 

İLK MÜZİK SUSTURULUYOR

 

19 yıldır müzikle uğraşan Selçuk Beltan da, salgın sürecinden en çok etkilenenlerin kültür sanat emekçileri olduğunu ifade etti. Her sorunla birlikte ilk önce müziğin susturulduğunu, sorunun muhatabı kendileri olmadığını ancak faturanın kendilerine kesildiğini vurgulayan Beltan, “Sorunun temelinde devleti yönetenler var. Kısıtlamalarla sorun çözülmeye çalışıyor. Halbuki sorun daha çok büyüyor. Evimize ekmek götüremiyoruz. Evimize ekmeği kredi çekerek götürmeye çalışıyoruz, fakat evimize ekmek götüremediğimiz zaman bize keyif çayı uzatıp yalan söylemekle itham ediyorlar. Bizim keyif çayından önce daha fazla temel ihtiyaçlarımız var biz keyif çayından önce işimizi geri istiyoruz” şeklinde konuştu.   

 

‘SESSİZLİĞE SES OLUNMALI’ 

 

İşlerini geri istemek için İzmir, İstanbul, Ankara ve Diyarbakır gibi kentlerde bulunan müzisyenlerle sosyal medya üzerinden iletişim kurarak “Sessizlik eylemlerini” düzenlediklerini paylaşan Beltan, eylemlerinin isminin sessizlik eylemi olmasının nedenini ise şöyle açıkladı: "Ses çıkarmanın, müzik yapmanın yasak olduğu bir süreçte bizler de ironik bir şekilde eylemlerimizin adını ‘sessizlik eylemi’ yaptık. Sessizliğimize ses katan bütün insanlara teşekkür ediyoruz. Birlikte olursa kazanımlarla sonlandıracağız süreci.” 

 

MA / Mehmet Aslan