Kürtçe'ye yönelik yasaklamaların yaşandığı bir dönemde, Kürt tiyatrocular bir ilki gerçekleştirerek, Kürtçe skeçlerden oluşan “Hinek Henek” programını 13 Ekim’de Sterk TV aracılığıyla izleyicilerle buluşturdu. Yurttaşlardan gelen skeçlerin de oynandığı program, seyirci tarafından büyük ilgi gördü.

 

Program oyuncularından Yavuz Akkuzu ile projenin kuruluşunu, amacını ve Kürt tiyatrosunu konuştuk.

 

Hinek Henek projesinin 3-4 yıl önce konuşulan bir proje olduğunu belirten Akkuzu, bu yılın Temmuz ayından itibaren provalara, sekizinci aydan sonra ise çekimlere başladıklarını belirtti. Programı, İstanbul'dan Teatra Jîyana Nû, (Yeni Yaşam Tiyatrosu) Van'da Teatra Mencer, Diyarbakır'da Şanoya Bajarê Amedê (Amed Şehir Tiyatrosu) ve Batman’da Teatra Yekta Hêvî oyuncularıyla birlikte çektiklerini aktardı. 

 

PANDEMİ İMKAN OLDU

 

Sahne ve teknik konusunda sıkıntılar olsa da, şartlara göre başarılı bir iş çıkarttıklarını vurgulayan Akkuzu, Hinek Henek projesinin kuruluş aşamasını şu şekilde anlattı: “Grupların toplanması, provaların yapılması ve televizyon için tekstlerin oluşturulması zor ve zaman isteyen bir durum. İmkanlardan dolayı bir araya gelemiyorduk ama pandemi sürecinde imkan oldu. Biz pandemi süreci gelişti duralım hiçbir şey yapmayalım veya dışardan destek isteyelim demedik. Projenin nasıl olması gerektiği konusunda çevrimiçi toplantılar ve programlar yapıyorduk. Kısacası pandeminin ilk iki ay içerisinde Hinek Henek'i nasıl ne şekilde kimler tarafından, nerede gibi konuların hepsini konuştuk, karara bağladık ve iki ay içerisinde programı organize ettik.”

 

'ŞİDDET İÇERİKLİ OYUN OYNAMIYORUZ'

 

Avrupa, Kuzey-Doğu Suriye ve Federe Kürdistan’da yaşayan yurttaşlardan kendilerine skeçlerin geldiğini, bazı metinleri ise elemek zorunda kaldıklarını kaydeden Akkuzu, “Kalan tekstleri ise eksik bulduğumuz nokta ne ise tamamlayıp oynuyoruz. Bize gelen tekstlerde yazılanlar illaki yeni ele alınmış konular olması gerekmiyor. Kürtlerde var olan fıkra veya masallar yeniden şekillendirilip yazılabilir. Bizim için de önemli olan, Kürt kültürünün ortaya çıkması" diyerek amaçlarını aktardı.

 

KAYYIM SANAT OKULLARININ ÖNÜNÜ KESTİ

 

Yasaklar nedeniyle Kürtlerin anadilde eğitimden yoksun kaldıklarına dikkati çeken Akkuzu, “Kendi anadilleriyle sanat eğitimi alamadıklarından kaynaklı gelen skeçlerin ele alınış şekli ve nasıl finalin gerçekleşeceği konusunda sıkıntılar var. Eskiden Van ve Batman'da Aram Tigran ve Cigerxwin adında sanat ve kültür alanında okullar açılmıştı ama ne yazık ki kayyımlarla bu kurumların önleri kesildi. Bugün roman ve öykü yazan yazarlarımız var ama tiyatro yazmıyorlar, bu bir eksikliktir. Mesela hazır skeçler olmuş olsaydı bir gün sürecek olan oyunlar iki saat sürerdi. Daha fazla skeç oynar ve yayımlardık" dedi.

 

'SEYİRCİ TİYATRONUN RUHUDUR'

 

Çekimler için faklı kentlerden 30 kişinin bir araya geldiğini belirten Akkuzu, “Oyuncular ve seyircilerin buluşması ve karşılıklı diyalogların oluşmasını isteriz ve bu iletişimin gerçekleşmesini de seviyoruz. Oyuncular ve seyirci buluştuğunda seyircinin varlığı skecin oynanması üzerinde iyi bir etki yaratıyor. Seyirci tiyatronun ruhudur. Oyun sırasında seyirci reaksiyonuyla birlikte bir skeç daha iyi oynanabiliyor" ifadeleriyle seyircinin önemine değindi.

 

TELEVİZYONDA SANAT YOK

 

Hinek Henek'in, bazı konseptleriyle tiyatroyla benzerlik taşısa da tiyatro olmadığını ifade eden Akkuzu, fakat tiyatronun formatını ele aldıklarını, seyirci orada olmaya başladığında tiyatro olacağını söyledi. Akkuzu, seyircilerden bazı eleştiriler aldıklarını belirterek, "Diyorlar ki, 'Bunlar ne biçim skeçler, bunlar sanat yapmıyor' oyuncularımız kendi tiyatro sahnelerinde zaten sanatlarını yapıyorlar gelsinler oyunlarımızı izlesinler. Tiyatroya, sinemaya gitsinler, edebiyata baksınlar, sanat orada yer alıyor Televizyon için sanat oluşturulamaz, diziler, programlar, komediler sanat değil, televizyonda sanat yok" şeklinde konuştu.

 

POLİTİK OLANIN ESPRİSİ

 

Kürt masal ve fıkraların yanı sıra gündemde yer alan konuları işlediklerini dile getiren Akkuzu, "İnsanlar toplumsal ve politik konuları seviyor. Bu dönemlerde zor geliyor bazı şeylerin esprisini yapmak ama biliyoruz ki bu konular ne kadar çok işler, esprisini yapıp gülersek daha da güçleneceğiz.İzleyiciler güncel konuları, diyalog, masal ve fıkraları oyuna dönüştürüp bize yollyabilirler, bu bizi mutlu eder" dedi.

 

Mayıs ayının sonuna kadar her hafta bir skeci izleyiciyle buluşturacaklarını, kanal tarafından talep edilirse Mayıs' tan sonra da devam etmek istediklerini belirten Akkuzu, imkanlar dâhilinde çekimlere devam edeceklerini söyledi.

 

MA / Eylem Akdağ - Fahrettin Kılıç