Dicle Fırat Gazeteciler Derneği (DFG), 2020 Yılı Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri Raporu'nu, dernek binasında düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. Rapora göre; 2020 yılında 79 gazeteci gözaltına alındı, 19 gazeteci saldırıya uğradı, bin 960 habere erişim engeli getirildi.

 

2020 yılını “problemler yumağı” olarak tanımlayan DFG Eşbaşkanı Dicle Müftüoğlu, bu karanlık tablodan gazetecilerin payına düşenin ise baskı ve zorlu şartlar olduğuna dikkat çekti. Gazetecilere yönelik baskıların sistematik bir hale getirildiğine dikkati çeken Müftüoğlu, “Gözaltı, tutuklama, soruşturma, dava, hapis cezası, erişim engeli, ekran karartma. İktidarın oluşturduğu havuza girmeyen, ötekilerin sesini duyurmaya çalışan, doğru ve cesur habercilik ilkesiyle hareket eden basın emekçileri hedef tahtasına oturtuldu” diye belirtti.

 

‘TEK TİP GAZETECİLİK YARATILIYOR’

 

Gazetecilere yönelik her baskının aynı zamanda yanlış politikaları teşhir ettiğinin göstergesi olduğunu dile getiren Müftüoğlu, “Çünkü bir yerde basın susturulmak isteniyorsa, orada egemenler halkın duymasını istemediği şeyler yapıyordur. Hedef basın emekçileri olsa da amaç halkın gözünü ve kulağını kapatmaktır. Bu nedenle tek tip bir gazetecilik modeli yaratılmak için her yol deneniyor” dedi.

 

Kürt gazetecilere ayrı bir başlık açılması gerektiğinin altını çizen Müftüoğlu, şunları söyledi: “Zira Türkiye’de Kürtler her alanda olduğu gibi basın ve medya alanında da ciddi sıkıntılar yaşamakta, Kürt gazeteciler üzerindeki baskı ve zor katmerleşmektedir. Van’da 5 gazeteci arkadaşımızın tutuklanması örneğinde olduğu gibi, Kürt gazeteciler çalıştıkları alanlarda pek çok engelle karşılaşabilmektedir” diye konuştu.

 

TUTUKLU GAZETİCİLER

 

Müftüoğlu, Türkiye’nin basın özgürlüğü sıralamasında son sıralarda, en fazla tutuklu gazetecinin bulunduğu ülkeler arasında ise en ön sıralarda olduğunu kaydetti. Gazetecilerin 2020 yılında sadece tutuklamalarla değil, aynı zamanda gözaltılar, soruşturmalar ve davalarla da boğuştuğuna değinen Müftüoğlu, “Cezaevine konulmayan gazetecilerin de özgürlüklerini tam anlamıyla yaşayabildiklerini söyleyemeyiz. Basın emekçileri dışarıda olsa bile bir tutukluluk hali ile karşı karşıya bırakıldı. Gazetecilerin büyük zamanı adliye koridorların da beklemek veya yaptıkları haberlerle ilgili emniyette ifade vermekle geçti” ifadelerini kullandı.

 

SANSÜR VE KAPATILMA

 

Yüzlerce internet sitesinin yayınladıkları haberler ve içerikler nedeniyle sansüre ve kapatılmaya maruz kaldığını söyleyen Müftüoğlu, “İktidar beğenmediği haber içeriklerini yayından kaldırabiliyor. Binlerce sosyal medya hesabı, ilgili kuruluşlara uygulanan baskılar sonucu kapatılarak sansürleniyor. Son çıkarılan yasayla sosyal medya kuruluşlarına Türkiye’de temsilci bulundurma şartı getirildi ve uymayan kuruluşlara yüksek miktarlarda para cezaları kesiliyor. Yine Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), medya organlarının başında ‘Demokles’in Kılıcı’ gibi durmaktadır” şeklinde konuştu.

 

‘GAZETECİLİK NEFESSİZ BIRAKILMAMALI’

 

Müftüoğlu, devamında şunları söyledi: “Gazeteci, temel ilkeler çerçevesinde her türlü haberi yapabilmeli, toplum da yaşananları tüm yönleriyle doğru bir şekilde görebilmeli, okuyabilmelidir. Bunun için basının üzerindeki baskılara son verilmeli, gazetecilik nefessiz bırakılmaktan vazgeçilmelidir. Bu vesileyle başta basın emekçileri olmak üzere toplumun tüm kesimlerine özgür, huzurlu ve adaletli bir yıl diliyor, çalışmalarımıza ‘özgür basın, özgür toplum’ şiarıyla devam edeceğimizi belirtiyoruz.”

 

DFG Eşbaşkanı Serdar Altan ise 2020 yılında yaşanılan hak ihlallerini şu şekilde sıraladı: 

 

“* Gözaltına alınan gazeteciler: 79

 

* Tutuklanan gazeteciler: 24

 

* Saldırıya uğrayan gazeteciler: 19

 

* Kötü muamele, tehdit ve ajanlık dayatması: 17

 

* Haber takibi engellenen gazeteciler: 12 olay

 

* Hakkında soruşturma açılan gazeteciler: 54

 

* Hakkında dava açılan gazeteciler: 53

 

* Cezalandırılan gazeteciler: 43 kişiye 150 yıl 15 gün hapis, 56.310 TL para cezası

 

* Yargılaması devam eden gazeteciler: 231 dosya, 539 gazeteci 

 

* İlan reklam cezası verilen gazeteler: 8

 

* RTÜK cezaları: 43

 

* İnternet erişim engeli: 1960 haber, 145 internet sitesi

 

* İşine son verilen gazeteciler: 6

 

* Tutuklu gazeteci sayısı (04 Ocak 2021 itibariyle): 90”