Bölge kentlerinde eskisi gibi yaygın olmasa da asırlardır sürdürülen bir ekmek pişirme geleneği olan tandır ekmeği, eşsiz tadının yanı sıra uzun süre bayatlamamasıyla biliniyor. Kürt sofra kültüründeki yerini muhafaza eden tandır ekmeği, metropol kentlere göç etmek zorunda kalan Kürtler tarafından da unutulmuş değil. Kimi aileler göç ettikleri kentlerde ya evlerinin bahçesinde ya da damlarında kurdukları tandırlarda ekmek pişirmeyi sürdürürken, bazı aileler de tandır ekmeği satarak geçimlerini sağlıyor. 

 

Bu ailelerden biri de Muş’tan 1990’lı yıllarda Manisa’nın Şehzadeler ilçesi Ahmet Bedevi Mahallesine göç eden Taylan ailesi. İki yıla yakındır tandır ekmeği yaparak açtıkları dükkanda satan aile, hem kültürlerini devam ettiriyor hem de geçimlerini sağlıyor. Pandemi koşullarından dolayı işsiz kalan Kerem Taylan ve eşi Hati Taylan, tandır ekmeğini üçü üniversite mezunu çocukları Emrullah, Nasır, Nurullah ve Leyla ile birlikte üretip satıyor. 

 

Baba Kerem Taylan, ailenin geçim kaynağı haline gelen işyerlerini, “Birlikteliğimizi ve dayanışmamızı kültürümüzü devam ettirerek sağlıyoruz” sözleriyle tanımlıyor. Tandırın Kürt kültüründeki önemine değinen Kerem Taylan, metropole geldiklerinde evlerinin bahçelerinde yer olmadığı için damda kurdukları tandırla bu geleneği devam ettiklerini dile getirdi. Uzun yıllar inşaatta çalışarak aile geçimini sağladığını söyleyen Taylan, salgından dolayı işsiz kalmasının ardından işletmeyi açtıklarını ifade etti.

 

İMKANLARINI KENDİLERİ OLUŞTURDU

 

Taylan, “Tüm imkanlarımı çocuklarımın okuması için seferber ettim. Çocuklarımı okuttum ama maalesef kendi mesleklerini yapamıyorlar. 3 çocuğum üniversite mezunu. Biri tarih, ikisi beden eğitimi öğretmenliğini bitirdi. Ama maalesef ki atamaları yapılmıyor” dedi. “Hal böyle olunca, kendi imkanımızı kendimiz oluşturalım dedik” diyerek anlatmaya devam eden Taylan, şunları söyledi: “Oğlum Emrullah dersleri iyi olmadığı için ailenin geçimini sağlamak için okulu bırakıp, bana yardımcı oluyordu zaten. Bugün işlerimizi o çocuğum yapıyor. Üniversiteyi bitiren 3 kardeşi de şimdi yanında çalışıyor. İki yıla yakındır bu işi yapıyoruz. Sadece oturduğumuz mahalle değil, birçok mahalleden gelip bizlerden ekmek alanlar oluyor. Çocuklarımın hem kendi kültürünü sürdürme hem de geçimlerini sağlamak için yaptığı bu işten dolayı çok mutluyum.” 

 

TANDIR BAŞINDA KÜRTÇE EZGİLER 

 

Ekmek açtığı tandırın başında Kürtçe ezgiler seslendiren Emrullah Taylan ise ekmek açmayı annesinden öğrendiğini anlattı. İlk zamanlarda oluşturulan “bu kadınların işi” algısından kaynaklı çekinerek başladığı işi, şimdi severek yapıp, işine sarıldığını ifade eden Taylan, “Üniversite mezunu olmazsa yanımda çalıştırmam” diyerek, üniversite mezunu olan diğer üç kardeşi üzerinden ülkenin durumuna dair ironik göndermede de bulunuyor. 

 

MÜŞTERİLERİN ÇOĞU TÜRK

 

Tandır ekmeği Kürt sofra kültürünün bir parçası olsa da müşterinin çoğunun Türklerden oluştuğunu belirten Taylan, “Burada yaşayan Kürtlerin genelde evlerinde tandırları olduğu için müşterimizin çoğunluğu Türk. Çok seviyorlar tandır ekmeğini. Uzak mahallelerden gelen birçok müşterimiz 20-30 ekmek alıp, götürüp buzdolabına bırakıyorlar. O derece çok seviyorlar tandır ekmeğini. Günde yaklaşık bin 200 adet ekmek satışımız oluyor” dedi.

 

MA / Naci Kaya