Siyasi ve ekonomik kaosun yaşandığı bir ortamda, “yeni anayasa” tartışmaları sürüyor. 1 Ekim’de Meclis açılışında konuşan AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın, siyasi partilere yaptığı çağrıyla başlattığı “yeni anayasa” tartışmaları, kadının yok sayıldığı toplumsal bir mutabakatın ne kadar demokratik olacağı sorusunu da beraberinde getirdi. Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), 6 muhalefet partisinin “güçlendirilmiş parlamenter” sisteme dönüş için 6 Ekim’de uzlaştıkları ilkeler metninde kadınlarla ilgili tek bir cümlenin yer almamasını "Muhalefet ittifakında kadınlar olacak mı?" tepkisinde bulunarak, kadınsız bir demokrasinin mümkün olmayacağının altını çizdi. 

 

Hukukçu Nazan Moroğlu, bu süreçte kadınların taleplerinin ne kadar görünür olduğu ve sürecin sağlıklı bir şekilde işletilmesi için ihtiyaç duyulan yaklaşımları değerlendirdi. 

 

ÖNCE ZİHNİYET DEĞİŞMELİ

 

Kadınların uzun yıllardır hak mücadelesi verdiğini belirten Moroğlu, bu mücadele sayesinde de yasa başta olmak üzere birçok alanda ilerleme kaydedildiğini söyledi. Moroğlu, “Elde ettiğimiz kazanımları hayata geçirmek için çok zorlandık. Mücadelemiz sonucunda İstanbul Sözleşmesi, 6284 sayılı kanun, Medeni Kanun’da eşit paylaşım, ailede eşitlik gibi birçok kanun geldi. Fakat bir türlü hayata geçirilmediğini ve uygulamada eksik kalındığını gördük. Bu da tamamen zihniyetin değişmemiş olmasındandır. Yasaları değiştirmek daha hızlı olabildi, ancak zihniyeti değiştirmek için çok mücadele etmemiz gerekiyor. Bunun ilk adımının ailede başladığını biliyoruz. Ancak ailede zaten eşitlik yok. Eşitliğin olması için yasalar uygulanmalı" diye belirtti. 

 

DEMOKRATİK ADIMLAR İÇİN

 

Yeni anayasa tartışmalarına dair Moroğlu, “Anayasa değişikliği Türkiye’yi yöneten zihniyetin, ülkeyi nasıl bir yapıya kavuşturmak istediğinin adımları olacaktır. Türkiye’nin şu anda ihtiyacı sadece parlamenter sistemdir.  Türkiye’nin mutlaka yeni bir anayasa değişikliğiyle partili cumhurbaşkanı sistemini kaldırması gerekir. Ancak böylelikle demokratik adımlar atılabilir” ifadelerini kullandı. 

 

EŞİTLİK ESAS ALINMALI

 

Meclis’te kurulan Anayasa Komisyonu’nda sadece iki kadının yer aldığını ifade eden Moroğlu, “Anayasa denilince bu ‘erkek işi’ olarak görülür. Bazı milletvekillerinden kadın hakları ile ilgili maddelerde değişiklik yok gibi sözler duyduk. Bu çok yanlış. Çünkü kadın sorunu bir toplumsal sorun. Kadınlar zaten bu devletin bir bireyidir. Bu gibi cevaplar kadınları birey olarak görmeyen zihniyetin cevaplarıdır. Bununla da mücadele etmemiz gerekiyor. Karar verici yerlerde sağlıklı adımlar atılabilmesi için mutlaka kadınların eşit bir şekilde yer alması gerekir” diye belirtti. 

 

MUTABAKAT ELEŞTİRİSİ

 

Moroğlu, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), İYİ Parti, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, DEVA Partisi ve Demokrat Parti'nin “parlamenter sistem” konusunda vardığı 10 maddelik mutabakatı da eleştirerek, şöyle devam etti: “Muhalefet tarafından yeni anayasa değişikliğinin 10 madde olarak sıralandığını görüyoruz. Ama kadınlarla ilgili bir madde bile yok. Türkiye’de kadınların sorunları vardır. Bu sorun sadece kadınların mücadele ederek çözebilecekleri sorunlar değildir. Kadınların yaşadıkları sorunlar toplumun ve ülkenin sorunudur. Eğer bir mutabakat metni yayınlanacaksa ve 10 maddeden oluşacaksa bu maddelerden birinin mutlaka kadın-erkek eşitliğini vurgulaması ve eşitliği sağlamak için de taahhütte bulunması gerekir.”

 

KADINLAR BİRLİKTE GÜÇLENİYOR

 

Yapılacak her hangi bir çalışma ve değişiklikte artık kadınların yok sayılamayacağını ifade eden Moroğlu, “Türkiye’de kadınlar artık birlikte dayanışmayla güçlenmiş durumda” dedi. Kadınların sorunların üstesinden geleceğini ve başaracağını sözlerine ekleyen Moroğlu, “Kadınlar birlikte güçlenmeyi amaçladı. Dayanışma güçlendikçe eril zihniyete karşı çok önemli bir yol almış olacağız. Kadınlar kararlı, bu ülkede eşitliği sağlayacağız” şeklinde konuştu. 

 

MA / Özlem Yayan - Tolga Güney