İSTANBUL- KADAV, "Kadınların İstihdam ve Emek Deneyimlerine Bakış" adlı raporunda kadınların tüm işsizlik türleri arasında en üst sırada yer aldığını ve kadın emeğinin en temel ucuz işgücü olarak kullanıldığına dikkat çekti. 

Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV), Rosa Lüksemburg Vakfı'nın desteğiyle Beyoğlu'nda bulunan Cezayir Toplantı Salonu'nda "Kadınların İstihdam ve Emek Deneyimlerine Bakış" adlı raporu sundu. Toplantının moderatörlüğünü KADAV üyesi Özgür Genç yaptı. Çok sayıda kadın aktivistin katıldığı toplantı iki bölüm şeklinde sunuldu. Basına açık şekilde gerçekleştirilen toplantının ilk bölümde KADAV üyesi Özgür Genç, toplantı hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Tartışmaların devam ettiği ikinci bölüm soru cevap şeklinde ve basına kapalı olarak devam etti.

AMAÇ VE YÖNTEMLERE İLİŞKİN

Toplantının sunumunu feminist aktivitelerden Semiha Arı yaptı. Ekonomik kriz ve Covid-19 salgını süresince kadınların ücretli çalışma deneyimleri ve ne yöne evirildiğini anlamak için farklı meslek gruplarında çalışan kadınlarla bir araya geldiklerini ifade eden Arı, kadınlara sunulan işlerin neler olduğunu görmek ve kadınların işgücü piyasasında ve işyerlerinde nelerle karşılaştığını ortaya koymak ve bunun ücretsiz çalışma ile birlikte nasıl şekillendiğini görmeyi amaçladıklarını söyledi. Kadınların deneyimlerini merkeze alarak yarı-yapılandırılmış soru formu üzerinden yaptıkları görüşmelerini bilgisini paylaşan Arı, “Özellikle, KADAV ile çeşitli şekillerde ilişkilenmiş Suriyeli kadınlar da çalışma kapsamına dahil edildi. Bunun dışındaki katılımcılara mevcut ilişkiler üzerinden ulaşıldı. İki çevrimiçi, dokuz yüz yüze görüşme Sefaköy ve çevresinde yaşayan ve veya çalışan kadınlarla, 16 Eylül-9 Kasım 2021 tarihleri arasında yapıldı" dedi.

KADINLARIN İSTİHDAMDAKİ YERİ

Kadınlar esnekleşme ve güvencesizleşme üzerinden şekillenen cinsiyete göre bölünmüş bir işgücü piyasasında yer aldıklarını belirten Arı, TÜİK verilerine göre kadınların 2020 yılında istihdam oranı erkeklerde yüzde 63, kadınlarda yüzde 28,7 olarak belirlendiğini kaydetti. Covid-19 salgını sürecinde kadın istihdamı oranının yüzde 26'ya gerilediğine işaret eden Arı şöyle devam etti: “Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK ) Kadınların istihdam raporuna göre  kadınların yarısına yakını kayıt dışı çalışıyor.”

GENÇ KADIN İŞSİZLİĞİ

Türkiye'de çok yoğun bir genç kadın işsizliği olduğuna dikkat çeken Arı, “Kadınlar tüm işsizlik türleri arasında en üst sırada yer alıyor. Sağlık, sosyal hizmetler, hizmetler sektörü, eğitim ve finans Türkiye'de kadınların en çok yoğunlaştığı sektörlerin başında geliyor. Kadın emeği hem formül hem enformel sektörde temel ucuz işgücü kaynaklarından biri durumda.  Bugün buna göçmen ve mülteci emeği dahil olmuş durumda. Hükümetin izlediği kadın istihdamı politikası ise esnekleşme, yarı zamanlı çalışma ve doğurganlığı artırma üzerine kurulu. Daha çok girişimcilik ve kooperatifçilik teşvik ediliyor” ifadelerini kullandı.

İŞYERİNDE MOBBİNG TACİZ VE SAĞLIK SORUNU

Tekstil sektöründe çalışan kadınların göz sorunları ve solunum yolu hastalıklarıyla karşı karşıya kaldığını aktaran Arı, “Evde tekstil bağlantılı parça başı iş yapanlarda solunum problemleri, depoda çalışanlarda bel fıtığı ve vajina fıtığı, mobbing ve stress altında çalışmak zorunda kalanlarda kronik gastrit gibi sağlık sorunları ortaya çıkıyor İşyerlerinde mobbing, cinsiyetçilik ve taciz kadınların daha sık iş değiştirmesine neden oluyor” dedi.

HÜKÜMETİN İSTİHDAM POLİTİKALARI

Hükümetin izlediği mevcut kadın istihdamı politikaları ve  sermayenin iş gücü maliyetini düşürme hedefiyle bir araya geldiğinde, kadın istihdamının nasıl etkilediği üzerinde duran Arı, “Kadınların mevcut durumu, ücretli ve ücretsiz emeğe dair bildiklerimiz ve bu sınırlı çalışmanın kendisi neoliberal politikalarla birlikte emek piyasasının bozulduğu bir iş yaşamında kadın işgücü, istihdamı ve yoksulluğunun yeni görünümler kazandığını gösteriyor. Kadınların zaten küçük bir pay alabildiği ücretli çalışma alanı ücret eşitsizliği, ağır çalışma koşulları ve uzun çalışma saatleri, işyerlerinde taciz, şiddet, mobbing ve meslek hastalıkları, çifte mesai sıkışması gibi nedenlerle sürdürülebilir olmaktan çok uzak görünüyor” diye konuştu.

GÖRÜŞ VE ÇÖZÜM

Basına kapalı olarak devam eden toplantının ikinci bölümünde kadın emeği ve istihdamına ilişkin görüş ve önerilerini sunan kadınlar, “Başta göçmen kadınların yanı sıra ev eksenli parça başı çalışmanın bu denli yaygınlaşması ve ucuz ev emeği üzerinden genişlemesi, kadınların işyerlerinin giderek daha fazla ev hapsinde olması karşısında feminist cevaplar neler olmalı? Ekonomik kriz ve Covid-19 salgınıyla derinleşen kadın yoksulluğu ve işsizliği karşısında nasıl bir politika üretmeliyiz? Kimden, ne talep etmeliyiz?” üzerine tartışmalar yürütüldü.