HABER MERKEZİ - Kürdistan haritasının M.Ö. de var olduğunu belirten Duhok Üniversitesi Öğretim Görevlisi Kamuran Berwarî, Zaxo Üniversitesi’ndeki haritanın değiştirilmesinin Türkiye’nin Kürtlere yaklaşımı olduğunu söyledi. 

 

Federe Kürdistan Bölgesi’nin Zaxo kentinde bulunan Zaxo Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi'ne 20 Ağustos'ta Kürdistan haritası asıldı. Söz konusu harita, 11 Eylül’de üniversite yönetiminin kararıyla yerinden söküldü. Yerine ise Federe Kürdistan Bölgesi şehirlerini gösteren bir harita asıldı. 

 

Daha sonra Türkiye'ye yakınlığıyla bilinen ve Türkmen olan Kürdistan Bölgesi Bileşenlerden Sorumlu Bakan Aydın Maruf'un Zaxo Üniversitesi Türk Dili Bölümünü ziyareti sonrası haritanın söküldüğü ortaya çıktı. Federe Kürdistan Bölgesi Demokrasi ve Siyaset Akademisi Başkan Yardımcısı ve Duhok Üniversitesi Öğretim Görevlisi Kamuran Berwarî, büyük Kürdistan haritasının Türkiye’nin baskıları sonucunda fakülte duvarından sökülmesini “saygısızlık” olarak değerlendirdi.  

 

KÜRTLERİN TARİHİ

 

Dünyada ilk haritatanın Sümerliler zamanında Kürtler tarafından çizildiğini hatırlatan Berwarî, Milattan Önce (M.Ö.) 3 bin yılında bu harita Abdurreqîp Yusuf tarafından Sirûrî Başûrê Kurdistan kitabında da yer alıyor. Bu kitap yayınlandı ve birçok yerde bulunuyor. Kürtler binlerce yıldır bu topraklarda yaşıyor ve tarihte de büyük imparatorluklar kurmuşlardır. Bu bir gerçektir ve bunu kimse gizleyemez. Büyük Kürdistan da Akdeniz’den Ege Denizine oradan İran ve Irak körfezlerine kadar dayanır. Bu gerçekliği de kimse saklayıp gizleyemez. Çünkü bu bölgeler Ari (Aryeni) ırkına aittir. Bunun dışında bu bahsettiğimiz bölgede 70’ten fazla farklı ırk ve kültür de Kürtlerle birlikte yaşamaktaydı” dedi.

 

KÜRDİSTAN HARİTALARI

 

Kürdistan haritasının, M.Ö. ve M.S. İslamiyet’ten önce ve sonra da sürekli var olduğuna işaret eden Berwarî, “1514’te Çaldıran Savaşı’ndan sonra Kürdistan toprakları Osmanlı ve Safevîler arasında paylaşıldı. 800 yıl önce Selahattin Eyyubi tarafından kurulan Eyyubi Devleti de bir Kürt devletiydi ve haritası da vardı. Aynı zamanda Karduklar, Merwanîler, Gutiler, Mittaniler de Kürt imparatorluklarıdır. Bu imparatorlukların da ayrı ayrı haritaları vardı. Kürdistan siyasi haritası Birinci Dünya Savaşı’nda imzalanan ve Kürdistan topraklarını paylaşıldığı Sykes-Picot Anlaşması’na kadar da mevcuttu. O güne kadar kimse Kürdistan toprakları üzerinde manda bile kuramadı” diye konuştu. 

 

TÜRKİYE’NİN KÜRTLERE YAKLAŞIMI

 

Türkiye’nin Kürtlere, Kürdistan’a Kürt diline ve Kürdistan haritasına yaklaşımının doğru olmadığını söyleyen Berwarî, “Türkiye 1930’larda Kürtçenin eğitim dili olmasına ve öğrenilmesine izin vermedi. 1960’larda Mısır’da Kürtçe yayın yapan radyonun yayın yapmasını engelledi. Aynı şekilde Bağdat’ta da Kürtçe yayınlar yapılmasını engelledi. Yine Ermenistan’da bulunan Erivan Radyosu’na da müdahale etti. 1991’de İbrahim Halil Sınır Kapısı'nda Kürt bayrağının dalgalanmasına da izin vermedi. Kürtlerin Musul ve Kerkük’e yerleşmemesi için elinden geleni yaptı. Şimdi de Türkiye her yerde Kürt bayraklarını yasaklamaya çabalıyor” diye belirtti. 

 

‘UTANÇTIR’

 

Zaxo Üniversitesi’nde kaldırılan haritanın büyük Kürdistan haritasının bir kısmı olduğunu aktaran Berwarî, “Zaxo’da seçilen o harita bütün Kürdistan’ı kapsamıyor. Ancak bütün dünyada bilinen ve yayılan Kürdistan haritasıdır. Haritaya bu yaklaşım Başûr Kürdistanı için büyük bir eksikliktir. Özellikle de Zaxo Üniversitesi için büyük bir eksikliktir. Türkiye’nin isteğiyle haritanın değiştirilmesi ve yeni haritada üç şehrin yer alması utanç duyulması gereken bir durumdur. Kürdistan haritasını asıp ya da asmamak meselesi Türkiye, Başûr ve Irak hükümetlerini ilgilendirmese de üniversitenin inisiyatif alıp bunu Irak parlamentosuna, Lahey Mahkemesine kadar götürüp Türkiye’yi şikayet etmesi gerekir. Türkiye’nin Kürdistan haritasının asılmasına karşı çıktığını her yerde anlatmalıydı. Üniversitenin, ‘Kürdistan haritasını istediğimiz yere asamıyoruz’ şeklinde şikayette bulunması gerekirdi” ifadelerini kullandı.  

 

'HÜKÜMETİ YOK SAYMAK ANLAMINDA'

 

Berwarî konuşmasının devamında şunları kaydetti: “Bana göre bağımsız hiçbir ülke kendisine karşı yapılan böyle bir saygısızlığı kabul etmez. Çünkü Başûr Kürdistan’ı Irak ve dünya tarafından tanınan bir bölgedir. 1991’den beri bu bölge kendi kendini yönetiyor. 32 yıldır bir hükümeti ve parlamentosu var. Bu parlamento ve hükümet şehitlerin kanı üzerinde kuruldu. Halepçe ve Enfal Katliamı sonucunda kuruldu. Bu nedenle Başûr hükümeti bu duruma karşı durmalıdır. Çünkü bu Kürdistan topraklarını ve hükümetini yok sayıp ayaklar altına almaktır.” 

 

MA / Ömer Akın