DİYARBAKIR - HDP Engelliler Komisyonu Eş Sözcüsü Hatice Betül Çelebi, “Engellik konusu bir demokrasi ve insan hakları sorunudur” dedi. Diyarbakır İl Eşbaşkanı Gülistan Atasoy, engellilerle ilgili bütünlüklü bir politika izleyeceklerini söyledi. 

 

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Engelliler Komisyonu, Diyarbakır’daki Demir Otel'de “Engelliler İçin Yeni Bir Yaşam Mümkün” konulu panel düzenledi. HDP Engelliler Komisyonu üyesi Zeyno Bayramoğlu’nun moderatörlüğünü yaptığı panele, HDP Engelliler Komisyonu Eş Sözcüsü Hatice Betül Çelebi, komisyon üyesi Sinan Ok ile HDP Diyarbakır İl Eş Başkanı Gülistan Atasoy konuşmacı olarak katıldı. Kürtçe ve Türkçe “Engelliler için yeni bir yaşam mümkün” pankartının asıldığı panelde, sivil toplum örgütü temsilcileri de yer aldı. 

 

Panelin açılışını yapan moderatör Bayramoğlu, dün 9 gazetecinin tutuklanmasına tepki göstererek, “Sadece gerçekleri yazdıkları ve halka ulaştırdıkları için tutuklandılar. Onlara, özgür basın geleneğinin kalemini düşürmedikleri için teşekkür ediyoruz. Cerrahpaşa’da saldırıya uğradığımda ilk haberi Deniz Nazlım ve Habibe Eren geçmişti. Diğer basın hiç görmemişti ama özgür basın Cerrahpaşa direnişini duyurdu. Tekrar geri dönecekler” diye belirtti.  

 

‘ENGELLİLİK KÜLTÜRÜ DEĞİŞMEDİ’

 

HDP’nin “engellilik manifestosu”nu sinevizyon gösterimiyle anlatan Engelliler Komisyonu Eş Sözcüsü Hatice Betül Çelebi, partisinin bu konudaki çalışmalarına dikkati çekti. Partisinin 2 yıl önce başlattığı çalışma hakkında bilgi veren Çelebi, “Ciddi bir sorumlukla yola çıktık ve mücadelemiz sonuç alıncaya dek devam edeceğiz” dedi. Yasada engellilerin “özürlü” olarak nitelendirilmesine tepki gösteren Çelebi, “Milyonlarca engelli, tecride, kapanmaya, ötekileştirmeye iten bir kültür var. Korunmaya, bakıma ihtiyaç duyan kimse olarak tanımlıyorlar. Bizim şuan yaşadığımız engellilik kültürü asla değişmedi. Bu zihniyet, tıbbı modelden şekil alıyor, engelliyi hasta, bozuk olarak görüyor. Engelli birey sefil hayatı yaşayan kimse olarak gösteriliyor. Normallik beden algısıyla engellik kültüründe öteki bir zihin inşa ediyor. Sokağa çıktığımızda kör, sağır arkadaşlarımıza para tutuşturan muameleye maruz kalıyoruz. Hepimiz aynı şeyleri yaşıyoruz çünkü insanlık tarihi boyunca birçok disiplinin havuzundan şekilleniyoruz” diye belirtti.  

 

‘İNSAN HAKLARI SORUNUDUR’

 

İnsanlık tarihinde engelli bireylere ve kadınlara yüklenen kalıplara değinen Çelebi, hem engelliliğin hem de cinsiyetçiliğin birlikte şekillendiğini söyledi. Toplumsal yaşam ve kamusal alanda engelli bireylere yönelik ayrımcı yaklaşıma değinen Çelebi, “Kullandığımız çok masum gibi gelen kelimeler var. Örneğin; ‘onlar bizim meleklerimiz, engelliler sevgi ister.’ Sevgi engeli aşar mı? Eğer her gün bu ülkede kadın cinayeti yaşanıyorsa sevgi engeli yaşıyor mu? Ya da çocuk tecavüzü 3 yaşına iniyorsa bu çocuk sevgisi mi oluyor. Sevgi ile sorunları çözebiliyorlar mı? Biz sevgiyi bilmiyoruz. Engellik konusu bir demokrasi ve insan hakları sorunudur” dedi. 

 

‘ÖNYARGI SİSTEMİ VAR’

 

HDP Engelliler Komisyonu üyesi Sinan Ok da, engellilere ayrılan bütçeyi ve yaşamın “sağlamlık” üzerinden algılanmasını eleştirerek, “Savaşlar, iş cinayetleri, yoksulluğun olduğu bir coğrafyanın içerisindeyiz. Engelliği sosyo-politik bir mesele olarak ele alıyoruz. İnsanın temel haklarını tartışıyoruz. Sağlamcılık dediğimiz şey bir ön yargı ideolojisi. Hata sözleri var; ‘Sağlam kafa sağlam vücutta bulunur.’ Sağlıklı olmayı sağlam olmaya indirgiyorlar. Biz bu sağlamcılığın neresindeyiz? Takip ettiğimiz haber bültenlerinde bu sağlamcılığı tekrar inşa mı ediyoruz, ifşa mı ediyoruz? Biz bu anlayışı reddediyoruz. Sağlıklı olmak herkesin hakkıdır. Bir beden normu var ve hepimizi ona sıkıştırmaya çalışıyorlar. Bir üstün anlayışı var. Türkiye bütçesi Meclis’te görüşülüyor. Mesele sağlık meselesi bile olsa bu sağlamcılık sistemini inşa ediyoruz. Bütçenin engellilere ayrıldığı oran yüzde 2. Sağlamcılıktan bağımsız kurumlarımız yok, söz konusu engelli olunca sağlamcı duvar karşımızda duruyor. Bütün kurum kuruluşlarımızın sağlamcılıktan kaçınması gerekir. Bütçe çok sağlamcı bir bütçe. Buradaki sağlamcılık iyi bir şey değil, bir ön yargı sistemi” ifadesini kullandı.

 

Engellilere ilişkin haberciliğe de değinen Ok, “Medya meselesi çok korkunç, kadınlar için kullanılan bir tabir var ‘cam tavan’, engelliler için ise ‘çelikten’ bir sınırlama var” dedi.

 

‘BU MÜCADELENİN ÖTEKİSİ OLMAYACAĞIZ’

 

HDP Diyarbakır İl Eşbaşkanı Gülistan Atasoy ise, engellilere ilişkin çalışmanın öncüsü olmaktan onur duyduklarını ifade ederek, şöyle devam etti: “Daha hakikate yaklaşan bir yerde durmak gerekiyor. Siyaset bu anlamda sınıfta kalmış durumda. Diyarbakır’da 200 binin üzerinde engelli olduğu kaydediliyor. Bu 200 bin nüfustan haberdar olmak ve bir politika yürütmek gerekiyor. Toplum içerisinde ‘engelsiz yaşam’ için bir yol almalıyız.  Cinsiyetçilikten arınmış söz ve pratik üretmeliyiz. HDP bunun farkındalığını yaşamış ve yeni bir yol haritası önüne koydu. Ama yolun çok başındayız. 2018’de partilerin seçim vaatlerinde HDP dışında diğer partilerin farklılıklardan bahsetmediği ortaya çıktı. Komisyonumuz yeni ama bunu genel bir tutuma dönüştürmenin çabasındayız. İç mekanizmalarımızda bu konuyu hem sözde hem pratik de siyasal bir tutuma dönüştüreceğiz. Bu mücadelenin ötekisi olmayacağız, bütünlükçü bir politika izleyeceğiz.”

 

Panel, soru cevap ile son buldu.