COLEMÊRG - Gever’de ağır hak ihlallerine neden olan sokağa çıkma yasakları, “özel güvenlik bölgesi” ve “eylem, etkinlik yasaklarıyla” sürüyor. İHD Şube Eşbaşkanı Yusuf Çobanoğlu, faillerin yargılanmak yerine, cezasızlıkla ödüllendirildiğini söyledi. 

 

AKP hükümetinin "çözüm” adı altında yürütülen süreci bitirmesinin ardından 2015-2016 yılları arasından Kurdistan’da uygulamaya soktuğu sokağa çıkma yasaklarında 72’si çocuk, 62'si kadın olmak üzere en az 310 sivil yaşamını yitirdi. 9 il ve 35 ilçede ilan edilen yasaklar sürecinde binlerce ev ve işyeri yakılıp, yıkıldı. Yasakların ilan edildiği yerlerden biri olan Colemêrg’in Gever (Yüksekova) ilçesinde aralıklarla 5 kez yasak uygulanırken, en uzun yasak ise 79 gün sürdü. 13 Mart-31 Ekim 2016 tarihleri arasında süren yasakta 90’ı aşkın insan öldürüldü. Üzerinden 7 yıl geçen yasaklar, yıllardır “özel güvenlik bölgesi” ve “eylem ve etkinlik yasaklarıyla” devam ediyor.  

 

İnsan Hakları Derneği (İHD) Colemêrg Şubesi Eşbaşkanı Yusuf Ozan Çobanoğlu, kentte ilan edilen yasaklar sonrası yaşanan hak ihlallerine dair konuştu. Yasak döneminde İHD'nin çatışmalı sürecin yaşanmaması için çaba sarf ettiğini, ancak resmi kurumların çatışmalı süreçten vazgeçilmesi konusunda ikna edilemediğini belirten Çobanoğlu, çatışmaların önüne geçilemediğini vurguladı. 

 

BİRÇOK AİLE CENAZESİNİ ALAMADI 

 

Sokağa çıkma yasaklarında sivillerin öldürüldüğünü ifade eden Çobanoğlu, “Gever’de sokağa çıkma yasakları ve OHAL ilanı kaldırıldıktan sonra şehrin her köşesinde yaşanan mağduriyetin izlerini gördük. Yasaktan sonra yaklaşık 70 cenaze Erzurum ‘kimsesizler mezarlığına’ defnedildi. Daha sonra derneğimize yapılan çok sayıda başvuruyla, ailelerin yıllarca cenazelerini alamadıklarını gördük” ifadelerinde bulundu. 

 

Sokağa çıkma yasağında çatışmaların yoğun olmadığı fakat iktidara muhalif kesimlerin evlerinin yerle bir edildiğini belirten Çobanoğlu, evlerin ve mahallelerin bilinçli bir şekilde seçildiği ve yıkıldığını söyledi. Çobanoğlu, “O süreçte iktidara yakın olan mahallere hiçbir şekilde dokunulmadı ve o evlere hiçbir şekilde girilmedi. İktidara muhalif olan ve fikrini benimsemeyen kişilerin bulunduğu mahalleler çok büyük bir yıkımla karşı karşıya kaldı. Yıkımdan sonra insanlara gerektiği gibi bir yardım yapılmadı. İnsanlar TOKİ’nin konutlarına mecbur bırakıldı. Evlerini yıktıkları insanları mahallelerden TOKİ’lere sıkıştırdılar. Bu bölgenin mahalle kültürünü insanların ellerinden aldılar. Mahalle kültürü içerisinde olan çocuklar bugün apartmanlara sıkıştırılmış bir şekilde çocukluklarından mahrum bırakıldılar" şeklinde konuştu.

 

'KENT 2 BİN 481 GÜNDÜR YASAKLA YÖNETİLİYOR'

 

İlçede 79 gün sonra sona eren sokağa çıkma yasağının “özel güvenlik bölgeleri” ve “eylem etkinlik yasaklarıyla” sürdüğünü ifade eden Çobanoğlu, “2 bin 481 gündür kent genelinde eylem etkinlik yasakları sürüyor. Sokağa çıkma yasakları kalktı ama eylem etkinlik yasakları o günden bu yana her 15 günde bir yenilendi. Colemêrg'te insanların demokratik hakları ellerinden alındı ve kent abluka altına alındı” dedi. 

 

Yasak süresi boyunca yaşanan yıkım ve talanın intikamcı ve ırkçı bir şekilde yürütüldüğünü belirten Çobanoğlu, “Kamu gücü dediğimiz şey, sivillerin yaşam alanlarını, hayatlarını, korumakla yükümlüdür. Ancak bu halktan muhalif oldukları için intikam alındı. Sokağa çıkma yasakları kalktıktan sonra deliller karartıldı. Yapılan ihlaller ve işlenen suçlar devlet eliyle karartıldı. Hiçbir kolluk görevlisi yargılanmadığı gibi de yargılamaları yapılanlar ise cezasızlıkla ödüllendirildi” diye vurguladı.

 

'YASAK SONRASI SİVİLLER KATLEDİLDİ'

 

Yasağın kalkmasına rağmen birçok sivilin öldürüldüğünü belirten Çobanoğlu, “Yasaklar sırasında birçok sivilin hayatını kaybettiğini biliyoruz. Yaşamını yitirenler kayıtlara geçiyor ancak bu sivillerin kim tarafından katledildiği kayıtlara geçmedi. 2016’dan bu yana Colemêrg bölgesinde onlarca köylü, çoban, çiftçi olmak üzere sivil halk kolluk tarafından katledildi. Kentte yaşanan ihlaller cezasızlık politikalarının bir ürünü. Yaşatılanlar, Kürde reva görülen bir zulümdür” diye konuştu.

 

Yasakların ardından rant için belediyelere kayyım atandığını söyleyen Çobanoğlu, "2016’dan bu yana Gever’i iki dönemdir kayyım yönetiyor. 20 milyon civarında olan belediye borcu bugün 1 buçuk milyar TL’ye ulaşmış durumda. Yolsuzluk rantçı anlayışı devam ettirmek için kayyım atamalarının yapıldığı maalesef ortada. Rantçı anlayış içerisinde olan bütün görevlilerin ve buna sebep olan herkesin yargılanması için gereken mücadeleyi vereceğiz” şeklinde konuştu.