ŞIRNEX - Asker ablukası altında olan Setkar’da Temer Temel'in silahlı saldırı sonunu yaşamını yitirmesini suikast olarak değerlendiren yakınları, "Buradan kuş uçsa haberleri oluyor. Bunu kim yaptı?” diye sordu. 

 

Türkiye tarihinin karanlık dönemlerinden biri olan 1990’lı yıllar, Kürtlere baskıların en yoğun olduğu, köylerin yakıldığı, koruculuğun dayatıldığı, göçe tabi tutulduğu, binlerce kişinin faili meçhul cinayete kurban gittiği dönem olarak kayıtlara geçti. Devletin bu baskılarında, Kurdistan’da en az 3 bin köy boşaltıldı yada yakıldı, devlet güçlerinin saldırılarında en az 30 bin Kürt yaşamını yitirdi, en az 17 bin kişi faili meçhul cinayete kurban gitti, koruculuk dayatmasını reddedenler ile birlikte en az 2 milyon Kürt ise topraklarını terk etmek zorunda kaldı. Öyle ki dönemin devlet yetkilileri “Burası başka yere benzemez, burası Şırnak Cumhuriyeti” sözüyle uygulamaları özetliyordu. 

 

1990’lı yıllarda devletin özel olarak hedef aldığı Şirnex’in Elkê (Beytüşşebap) ilçesinin Setkar köyü, 30 yıldır devletin bu baskılarından kurtulamadı. Son olarak Temer Temel, 8 Mayıs’ta Setkar köyünde bulunan evinin önünde uğradığı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi. 1990’lı yıllarda koruculuk dayatmasını reddeden Setkarlılar, göçe tabi tutuldu. Büyük bir bölümü Colemêrg ve Wan gibi çevre kentlere giden Setkarlılar, baskılara rağmen kısa süre içinde köylerine geri döndü. 

 

Ancak 1990’lı yıllardan bugüne köye dönük baskılar bitmedi. Son olarak 25 Eylül 2015’te ilçede çıkan çatışmalar sırasında köy askerlerce tarandı. Askeri birlikten atılan havan toplarının isabet ettiği evde, 3 kişi yaşamını yitirdi, onlarca kişi yaralandı, birçok ev yerle bir oldu. Bu saldırılarda havan topu isabet eden evde Ahmet Temel (70), oğlu Behçet Temel (19) ve akrabaları olan Alya Temel (50) yaşamını yitirdi. Saldırılardan sonra köye baskın yapan askerler, halkın köyü boşaltması yönünde baskı uygulasa da köylüler topraklarını terk etmedi. 

 

Baskılara rağmen 5 evin olduğu köy, 7 gün 24 saat askeri üs noktalarından kamerlarla izlenmesine rağmen Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Elkê eski Belediye Başkanı Yusuf Temel’in kardeşi olan ve öğrenci servisi şoförü olan Temer Temel (50), evinin önünde uğradığı silahlı saldırıda yaşamını yitirdi. 

 

Temel’in kimseyle bir husumetinin olmadığını belirten aile bireyleri, evinin bir tarafında üs bölgesi, diğer tarafında ise askeri kule bulunduğuna dikkat çekti. Temer Temel'in yeğeni Halkların Demokratik Partisi (HDP) Elkê İlçe Eşbaşkanı Ferhat Temel ve komşusu Söylemez Temel, yaşanan silahlı saldırıya dair konuştu. 

 

'BU BİR SUİKASTTİR'

 

HDP’li Ferhat Temel, amcasının kendi halinde bir yurttaş olduğunu ifade ederek, “Ailemiz köy içinde ve toplum içinde yurtsever bir aile olarak bilinir ve tanınır. 7 Mayıs akşamı işten eve gelince aracından iniyor ve o esnada ağır silahla saldırıya uğruyor. Köylüler de sadece silah seslerini duyduklarını ifade ediyorlar. Bundan başka kimse ne bir şey görmüş ne de biliyor. Ancak köyün etrafı kameralarla çevrili. Daha önce de her olaydan hemen haberleri olurdu. Ama şimdiye kadar bu olayla ilgili bizimle bir bilgi paylaşılmadı. Olayın suikast olduğunu biliyoruz. Ama kim bu suikastı yapmış bilmiyoruz. Şimdi esrarengiz bir olay gibi duruyor. Gördüğünüz gibi köyün tam tepesinde bir tane askeri üs bölgesi var, onun hemen arkasında da üs bölgeleri bulunuyor. Bunun kimin veya kimlerin yaptığını askerlerin bilmesi gerekiyor. Ama şimdiye kadar bir şey çıkmadı ortaya. Fail ortaya çıkana kadar bizler gereken mücadeleyi vereceğiz. Bizler bu tarz saldırıları, tehditleri çok gördük ama mücadelemizden vazgeçmedik” dedi.

 

'KUŞ UÇSA HABERLERİ OLUYOR'

 

“Köyde kuş uçsa haberleri oluyor” diyen Temer Temel'in akrabası ve komşusu Söylemez Temel, şunları söyledi: “Bizler evde oturuyorduk, oğlu can havliyle geldi ve eşime, ‘babamı öldürdüler’ dedi. Daha sonra dışarıya fırladık. Temer’in kanlar içinde yattığını gördük. Yerde bir sürü mermi kovanı vardı. Temer kendisini kurtarmak için evinin kapısına kadar girmiş ama orada öylece yığılıp kalmıştı. Can havliyle hastaneye kaldırdık. Bunu kim yaptı, neden yaptı bilmiyoruz. Köyümüzün etrafı askerlerin ablukası altında. Bunun kimin veya kimlerin yaptığını biliyorlar ama sağırı oynuyorlar. Neden sessizler? Neden her şeyi ortaya çıkartıyorlar da bunu çıkartmıyorlar? Burada bir kuş uçsa haberleri oluyor, bir keçi kaybolsa biliyorlar. Ama neden bu olayı bugüne kadar aydınlatmadılar? Bu insan evinin önünde, çocuklarının gözleri önünde katledildi. Kim bunu yaptıysa ortaya çıkartılmalıdır." 

 

MA / Zeynep Durgut