İSTANBUL - Açılışını Marksist iktisatçı Korkut Boratav’un yaptığı, Teori ve Politika Dergisi tarafından düzenlenen “Çin ve Marksizm” başlıklı sempozyumda Çin’in ekonomisi tartışıldı. 

 

Teori ve Politika Dergisi, “Çin ve Marksizm” başlığıyla Şişli Nazım Hikmet Kültür ve Sanat Evi’nde sempozyum düzenledi. Farklı alanlardan çok sayıda kişinin yer aldığı sempozyuma ayrıca Çin ve daha birçok ülkeden önemli isimler de katılım gösterdi. 

 

Açılışını Avukat Fatma Karlıkcıoğlu Aslan’ın yaptığı sempozyumda açılış konuşmasını Marksist İktisatçı Prof. Dr. Korkut Boratav yaptı. Yaşının ilerlemesi ve olumsuz hava muhalefetinden kaynaklı sempozyuma katılamayan Boratav, sempozyuma kısa bir video yolladı. Boratav, konuşmasında geçmiş yıllarda Sovyetler Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) Komünist Partisi ile Çin Komünist Partisi arasındaki çelişkilerin net bir şekilde ele alınmadığını ve bu çelişkilerin hala tartışmaya muhtaç bir konu olduğunu ifade etti. Çin toplumunun en yaygın üretim şeklinin sosyalist üretim biçimi olduğunu işaret eden Boratav, Çin Halk Cumhuriyeti’nin bugüne kadar ayakta durmasının en önemli sebeplerinden birinin bu üretim biçimi olduğunu söyledi.

 

‘10 YILDA ÇİN EKONOMİSİ BÜYÜDÜ’

 

Ardından kürsüye çıkan Çin Halk Cumhuriyeti Büyükelçiliği Müsteşarı Qian Xinyi, Çin’in son 10 yılda ekonomik anlamda çok büyük atılımların yaptığını söyledi. Dünyanın en büyük sosyalist ekonomisine sahip olduklarını sözlerine ekleyen Xinyi, Marksist bir perspektifle dünyanın en büyük ekonomisi olmaya devam ettiklerini sözlerine ekledi. Xinyi, Çin Komünist Partisi’nin dünyayı daha iyi bir yer haline getirmek için dünya halkları ile birlikte çalışmaya devam ettiğini de belirtti. 

 

İLK OTURUM: MARKSİZMİN SOSYALİZM ANLAYIŞI VE ÇİN 

 

Açılış konuşmalarının ardından konferansın ilk oturumuna geçildi. “Marksizm’in Sosyalizm Anlayışı ve Çin” başlıklı oturuma Orta Çin Üniversitesinden (Central China Normal Universtiy) Akademisyen Tang Ming, Devrimci Marksizm Dergisi Yazarı ve Devrimci İşçi Partisi Genel Başkanı Sungur Savran, Sosyalist Çin’in Dostlarından Carlos Martinez ve Teori ve Politika Dergisinden Matin Kayaoğlu konuşmacı olarak katıldı. İlk olarak Orta Çin Üniversitesinden (Central China Normal Universtiy) Akademisyen Tang Ming “Sosyalizm: Marx ve Engels’in geçmişe ait tasarımı ve Çin Komünist Partisinin bugüne ait beyan” başlıklı sunum gerçekleştirdi.

 

ÇİN’E ELEŞTİREL BİR BAKIŞ

 

Ming’in sunumun ardından söz alan Devrimci Marksizm yazarı ve Devrimci İşçi Partisi (DİP) Genel Başkanı Sungur Savran, “Kapitalizmden sosyalizme geçişin ve sosyalizmden kapitalizme geçişin yasaları” başlıklı sunum gerçekleştirdi. Çin ekonomisinin büyük kısmının kapitalist olduğunu ve Çin’in uluslararası sermaye ile olan iş birliğinin herkes tarafından bilindiğini belirten Savran, Çin Devlet Başkanının ABD ziyaretinden örnek vererek şunları söyledi: “Çin Devlet Başkanı en son ABD’ye gidip büyük sermaye guruplarını Çin’e davet ettiğini takip ettik. Bütün bunlar açıkça ortadayken Çin’in sosyalist bir piyasa ekonomisi olduğunu söylemek son derece yanlıştır. Lenin’in Yeni Ekonomi Politikası (NEP) bugün Çin’in sosyalist ekonomi yolunda ilerlediğini öne sürenlerin önüne bir örnek olarak konuluyor. 1921 yılının o zorlu şartlarında Lenin bu ekonomik politikasını ortaya attığında bunu ‘geri adım’ olarak tanımlamıştır.” 

 

Çin Komünist Partisi’nin herhangi bir aşamada “biz Marks’ın Engles’in ve Lenin’in ön gördüğü gibi günün birinde bütün ekonominin planladığı emek gücünün meta olmaktan çıkarıldığı işsizliğin işçinin karşısında bir rakip olarak çıkarılıp işçi sınıfını ezen bir sistemin doğmasını ortadan kaldıran yeni bir sisteme geçeceğiz bu gün sadece bunu yapıyoruz” dediğini duymadıklarını ifade eden Savran, “Çin’de uygulandığı söylenen Sosyalist piyasa ekonomisi Çin devlet yapısı kontrolü altında tutuluyor” dedi. 

 

REAL SOSYALİZMİN ÇÖKÜŞÜNDEN ÇIKARILAN DERSLER

 

Telekonferans yoluyla sempozyuma bağlanan Sosyalist Çin’in Dostlarından Carlos Martinez ise “Çin Halk Cumhuriyeti, Sovyetler Birliğinin kaderinden kaçınmayı nasıl başardı” başlıklı sunumunu yaptı.Çin’in Sovyetler Birliği ile birlikte silahlanma yarışına girmeyerek ekonomisini güçlendirdiğini ifade eden Martinez, Çin’in Sovyetler Birliği çöküşünden çıkardığı çok önemli derslerden kaynaklı varlığını hala sürdürmeyi başardığını ifade etti. 

 

“Politik güçler ve üretici güçler: ÇKP’nin başarısını açıklamak ve anlamak” başlıklı sunumunu gerçekleştiren Teori ve Politika Dergisinden Metin Kayaoğlu da tüm eksik ve hatalarına rağmen Çin Halk Cumhuriyeti’ni sahiplenmek gerektiğini söyledi. Sempozyumun ilk oturumu soru ve cevap bölümüyle son buldu.

 

ÇİN’DE POLİTİKA, EKONOMİ VE TOPLUM TARTIŞILDI

 

Sunumların ardından sempozyumun ikinci oturumuna geçildi. Bu oturumda, Özyeğin Üniversitesinden Akademisyen Fatih Oktay, Shandong Üniversitesi Marksizm Okulundan Akdemisyen Chen Freng, Teori ve Politika Dergisinden Jülide Yazıcı, Orta Çin Üniversitesinden (Central China Normal Universtiy) Hu Zongshan’ın konuşmacı olarak katıldılar. Cem Kızılçeç modaretörlüğünde yapılan oturumda “Çin’de Politika, Ekonomi, Toplum” ana başlığı altında piyasa ekonomisi döneminde Çin sosyalizmi, kırsal yeniden canlandırma bağlamında Çin’de yoksulluğu azaltma projesinin etkinliği, geçiş dönemlerinde ideoloji ve politikanın yeri; Çin örneği ve Çin tipi modernleşmenin teorik önemi ve gerçek zorluklar konuları ele alındı.

 

SEMPOZYUM YARIN DEVAM EDECEK

 

Sempozyum yarın Dünya’da Çin ana başlığı altında Marmara Üniversitesi’nden Çağdaş Üngür, Tarihçi Kamuran Kızlak, Tarihçi Vijay Prashad, Yol Dergisinden Mehmet Yılmazer, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP) MYK üyesi Tayip Temel, Orta Çin Üniversitesinden (Central China Normal Universtiy) Yu Weihai, İngiltere’de yayın yapan Morning Stra Gezetesinden Ben Chacko ve Filistin Halk Kurtuluş Cephesinden Maher Al Taher’ın konuşmacı olarak katılacağı “Çin modeli dünyaya ihraç edilebilir mi?”, “ÇKP otoriterliğinin küresel albenisi”, “ABD’nin Çin sorunu ve Amerika hegemonya politikasına karşı Çin bilgeliği”, “ABD Çin’in yükselişini neden ngellemek istiyor?”, “Yenidünya güçler dengesi ve Çin’in yeri”, “Yükselen Çin’in kapitalist modernite eleştirisi perspektifinden sorgulanması”, “Mevcut uluslararası komünist harekette enternasyonalizm ve siyasi parti ilişkileri üzerine gözlem ve düşünceler”, “Çin’in yükselişi: Bozuk dünya düzenini yeniden kurmak için bir şans” ve “Çin tipi sosyalizm Marksizm’in yaratıcı bir uygulanışıdır” konuları ele alınacak