Bakırhan: Tarihi bir fırsat var, Öcalan konuşmalı ve müzakereye geçilmeli

ANKARA - Kürt sorununun çözümüne dair "devlet oyun oynuyorsa büyük yanlış yapar" diyen DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, "Tarihi bir fırsat var. İkinci yüzyılda 'cumhuriyeti demokratikleştirelim' deniliyorsa Öcalan ile derhal konuşulmalı ve müzakereye geçilmeli" dedi. 

İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi'nde tutulan PKK Lideri Abdullah Öcalan, 43 aylık mutlak tecridin ardından ilk kez 23 Ekim'de ailesinden bir isimle görüşebildi. Abdullah Öcalan, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Riha Milletvekili olan yeğeni Ömer Öcalan ile aile görüşü kapsamında görüştü. Abdullah Öcalan, görüşmede tecridin halen devam ettiğine işaret ederek, "Koşullar oluşursa bu süreci çatışma ve şiddet zemininden hukuki ve siyasi zemine çekecek teorik ve pratik güce sahibim" mesajı verdi.  
 
Abdullah Öcalan'ın Kürt sorununun çözümüne dair mesajı gündemdeki yerini korurken, Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Merkez Yürütme Kurulu'ndan (MYK) da çözüm için önemli bir açıklama yapıldı. İktidara ve muhalefete önemli çağrıların yer aldığı bildiride, iktidara "İmralı tecridi vakit kaybetmeden kaldırılmalı"; tüm toplumsal kesimlere ise "Kısır çekişmelerin çok üstünde bir evrensel değer olan barışı birlikte inşa edelim" çağrısı yer aldı.  
 
DEM Parti Eş Genel Başkanı Tuncer Bakırhan, "yeni süreç" tartışmaları ve partinin bu konudaki pozisyonuna dair Mezopotamya Ajansı’nın (MA) sorularını yanıtladı. 
 
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin kendi siyasi penceresinden Kürt sorununun çözümüne dair yaptığı çıkışı nasıl değerlendirdiniz? 
 
Kürt sorunu 100 yıldır çözülemeyen ve Türkiye'deki diğer meseleleri de tetikleyen bir mesele. Bu gerçeğin Bahçeli gibi karşı uçta yer alan bir siyasetçi tarafından söylenmesi tabi ki kamuoyunda bir şaşkınlığa neden oldu. Fakat bir mesele kendisini dayatıyorsa, ülkenin çeşitli alanlardaki gidişatını engelliyorsa, iktidar ciddi bir tıkanma yaşıyorsa böyle bir açıklama yapılması gayet normaldir. Yıllardır bu riske dikkat çekiyorduk, gecikmiş de olsa bu noktaya gelinmesini önemli buluyoruz. Tabi ki niyet ve samimiyeti, atılacak pratik adımlarla göreceğiz.
 
 Bahçeli, Kürt sorununun muhatabını doğru gösterdi. Ancak Bahçeli ve Erdoğan'ın Kürt sorununun çözümüne dair bir program ve politikası henüz yok. 
 
Bahçeli ile sorunun çözüm yöntemi ve ele alış biçimimizde belirgin fark var. Ama iki temel konuda bizim düşündüğümüz bir noktaya geldi. Birincisi; Bahçeli, Kürt sorununun muhatabını doğru gösterdi. Sayın Öcalan’ın Kürt meselesinin çözümü konusundaki iradi gücünü kabul etti. İkincisi; yıllardır devam eden tecritten bahsetti ve “kapılar açılsın, gelsin konuşsun” dedi. 
 
Tüm bu önemli tespitlere rağmen Bahçeli ve Erdoğan’ın Kürt meselesinin çözümüne dair bir program ve politikası henüz yok. Aksine meseleyi daha da çözümsüz kılan pratiklerle karşılaşıyoruz. Varsa gerçekçi bir çözüm iddialarını kamuoyuyla paylaşılmalılar. Bahçeli, tecridi işaret ederken, “Türkiye barışı” derken, tam olarak neyi kastediyor? AKP bu konuda Bahçeli ile aynı şeyleri mi düşünüyor? Toplum bir yanıt bekliyor. Kürt sorunun demokratik çözümünde sözü aşan, somut bir politikaya, söyleme, programa ihtiyaç var.
 
Kürt sorununun çözümüne dair atılacak ilk adım ne olmalı? 
 
Öncelikle tecridin kaldırılması gerekiyor. İmralı kapısına vurulan kilidin önce açılması gerekiyor. Bu aynı zamanda bir samimiyet testi de olur. Toplum, İmralı'dan çıkacak sesi büyük bir merakla bekliyor. Aynı zamanda somut adımlar atılmasını bekliyor. Tek taraflı söylenen, yürütülen bir tartışma ve hiza vererek sorun çözülemez. Taraflar konuşmalı, Türkiye sivil toplumu tartışmalara dahil edilmeli. Barışın zemini ancak bu şekilde güçlenir. Bahçeli, “Türkiye barışı” dedi. Türkiye barışını arıyorsa o vakit barışın da tarafları vardır. Kürt meselesi artık bilinmeyen, kapalı kapılar ardında tartışılarak çözülecek bir mesele değildir. Tüm yurttaşlar genel hatlarıyla neyin tartışıldığını, ne yapılmaya çalışıldığını bilmelidir. Kürt meselesi sadece Kürtlerin meselesi değildir. Türkiye'deki en büyük eksikliklerden birisi buydu. Cezayir meselesinin sadece Cezayirlilerin meselesi olmadığı gibi. En başta Fransız aydınları, entelektüelleri, Fransız halkı çok güçlü bir biçimde "savaşa hayır" dedi. Cezayir halkının haklı taleplerinin yanında durdu. O sorunu, Fransa’nın bir meselesi olarak algıladı. İşte Türkiye’de de aydın, yazar ve sanatçısından bütün sivil toplum dinamiklerine kadar herkes güçlü bir biçimde barışı örgütlemeli. Bu konuda bir araya geldikçe, barışın önemini anlattıkça daha çok yol alabiliriz.
 
23 Ekim'de bir görüşme gerçekleşti, ancak sonrasında yapılan başvurular henüz yanıtsız. Buradan yola çıktığımızda sizin de bahsettiğiniz "ilk adım" halen atılmış değil... 
 
Açık söylüyorum, devlet burada da oyun oynuyorsa -ki yıllardır bu meseleye samimi yaklaşılmadı- büyük yanlış yapar. Tartışmaların daha başlangıcındayız. 100 yıldır denenen pratikler çözümsüzlüğü derinleştirdi. İğne ucu kadar bir olanak ve imkan varsa; DEM Parti olarak iğnenin ucu kadar olan umut ışığını büyütmeye, toplumsallaştırmaya ve örgütlemeye uğraşıyoruz. 
 
Kürt sorunun demokratik çözümünde sorumluluk sahibi olanlar "buradayım, varım" diyor. Sayın Bahçeli ve Sayın Erdoğan, siz var mısınız? Kürt sorununu nasıl çözeceksiniz?
 
Sizin aracılığınızla söylüyoruz; biz demokratik bir çözüme ve onurlu bir barışa varız. Sayın Öcalan, hukuki ve siyasi zemin vurgusuyla "buradayım" diyor. "Teorik ve pratik gücümle çözüme katkı sunmaya hazırım" diyen Öcalan’ın açıklamasından sonra KCK de açıklama yaptı. "Biz buradayız, Sayın Öcalan’ın geliştireceği süreci esas alacağız" dedi. Tüm bunlar ne anlama geliyor? Kürt sorunun demokratik çözümünde sorumluluk sahibi olanlar "buradayım, varım" diyor. Kürtler buradaysa, çözüm iradesini ortaya koyuyorsa, samimi ve iyi niyetli davranıyorsa, o zaman şunu sormak lazım; Sayın Bahçeli, siz var mısınız? Buyurun Sayın Erdoğan, siz var mısınız? Eğer halen bir devlet aklı kalmışsa sormak istiyorum; Bu mesele Türkiye’nin gelişmesini, demokratikleşmesini, refah içinde yaşamasını engelliyorsa, demokratik bölgesel bir güç olmasına izin vermiyorsa, Kürt sorununu nasıl çözeceksiniz?
 
Abdullah Öcalan’ın son görüşmede verdiği mesaja da iktidar ve ortağından bir yanıt gelmediğini görüyoruz. İmralı'da resmi ve kamuoyuna açık bir görüşmenin sağlanması nasıl bir geleceğe kapı aralar? 
 
Çok önemli, tarihi bir fırsat var. Meselenin muhatabı olan ve adres gösterilen Sayın Öcalan, çözüm meselesinde somut bir proje sunuyor. Demokratik ulus, demokratik cumhuriyet, eşit yaşam modeli sunuyor. Şerafettin Elçi, "bu meseleyi çözebilecek son kuşağız" demişti. Bu meselenin demokratik çözümü ve barışı için elleri havada bekleyen bir kuşak, bir Kürt siyasal aklı var. İkinci yüzyılda 'cumhuriyeti demokratikleştirelim' deniliyorsa, Sayın Öcalan ile derhal konuşulmalı ve müzakereye geçilmeli. Bakın, İmralı’da bir çözüm iradesi var iken, bu fırsat değerlendirilmeli. İmralı’da barış ve müzakere kampı kurulmalı. Türkiye'nin enerjisini ve ekonomisini bitiren, toplumu yoksullaştıran, demokrasiyi ve özgürlükleri ortadan kaldıran bir meseleden bahsediyoruz. Bakın, 13 Cumhurbaşkanı ve 40'ın üzerinde başbakan görmüş bir meseleden bahsediyoruz. Burada tarihe mal olmuş bir meseleyi çözen olarak tarihe geçmekten daha kıymetli bir şey var mıdır?
 
"Yeni süreç" tartışmaları sırasında AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından Kuzey ve Doğu Suriye'ye dönük yeni bir saldırının sinyali verildi. Böyle bir süreçte böylesi bir konunun gündeme gelmesini nasıl değerlendiriyorsunuz? 
 

Rojava'ya dönük bir saldırıyla "iç barış" adını koyduğunuz siyaset çöker. İçeride barış, ancak sınır ötesi barış ile sağlanır. Savaşlardan medet umarak mı Kürt-Türk kardeşliği kurulacak?
 
Rojava, tüm dünyada insanlığın yüz akı olarak görülüyor. Rojava bir tehdit değildir. Erdoğan’a soruyorum; Bir yandan "Kürt kardeşlerim ellerimi sımsıkı tutun" diyeceksiniz, diğer yandan da yanı başınızda olan Kürtleri tehdit göreceksiniz. Nasıl barışacaksınız? Biliyorsunuz, 1 Ekim sonrası başlayan iç tartışmaları hep "beka" ile açıkladılar. "Ortadoğu’da dengeler değişiyor, iç barışı sağlayalım" dediler. Rojava’ya dönük bir saldırıyla "iç barış" adını koyduğunuz siyaset çöker. Kürtlere bir yandan kamçı, diğer yandan kardeşlik hamaseti olmaz. İçeride barış, ancak sınır ötesi barış ile sağlanır. Rojava ile hısımlık kazandırır, hasımlık kaybettirir. Günlerdir Rojava’ya askeri harekat planlarını yazıyorlar, çiziyorlar. Bu savaş kime karşıdır? Savaşlardan medet bularak mı Kürt-Türk kardeşliği kurulacak? Rojava’ya saldırı, Kürtlerin kazanımlarını yok etmenin adıdır. Vakit kardeşlik ve barış için mi tamam? Yoksa vakit daha çok savaş, daha çok inkar, daha çok acı için mi tamam? Buna karar verin.
 
Kürt sorununun çözümüne dair henüz somut bir adım atmayan AKP-MHP'den birçok isim, "İktidar adım attı, ama Kürt tarafı kabul etmedi, boşa çıkardı" şeklinde bir algı yaratıyor. Yaratılmak istenen algıya dair neler söylersiniz? 
 
Bu elin (DEM Parti'nin elini kastederek) nerede olduğunu, ne yaptığını tüm Türkiye toplumu biliyor. Onun için ne dediklerinin toplumda bir karşılığının olduğunu düşünmüyorum. Demokratik kamuoyu başta olmak üzere Türkiye toplumunun önemli bir kesimi, DEM Parti'nin ne yapmaya çalıştığını, yıllardır uzattığı bir barış elinin olduğunu çok iyi biliyor. Bu tartışmaların başladığı ilk gün çok açık ve net bir biçimde tavrımızı ortaya koyduk. Atılacak bir adıma iki adımla karşılık vereceğimizi söyledik. Bu süreçte hem iktidarın hem de bizim konuşmalarının bir içerik analizi yapılsın? Hodri meydan. Bakalım kim çözümden yana kim çözümsüzlükten yana. 
 
 
"Biz yapmaya çalıştık ama elimizi tutmadılar" diyebilirler. Ama toplum "Sen ne yaptın ki?" diye sorar. Birileri elini uzatırsa tabi ki sakınmadan elimizi uzatırız, dövmeye kalkarsa da sonuna kadar direniriz. 
 
Yarın öbür gün çıkıp işte çeşitli gerekçelerle "Biz yapmaya çalıştık ama elimizi tutmadılar" diyebilirler. Ama toplum "Sen ne yaptın ki" ve "Sen hangi programı söyledin ki 'yok' dediler" diye sorar. Sen el uzattın ama kayyım atadın, halkın iradesini gasp ettin. 21'inci yüzyılda insanların karnı artık bu algılara tok. Biz kendimize güveniyoruz. Onların niyeti ne olursa olsun, biz meselenin demokratik yollarla çözülmesi için var gücümüzle çalışacağız. Onurlu bir barışın önemini bıkmadan, usanmadan anlatacağız. Barış konusunda cesuruz, kendimize güveniyoruz. Birileri elini uzatırsa tabi ki sakınmadan elimizi uzatırız, dövmeye kalkarsa da sonuna kadar direnir, mücadele ederiz. 
 
AKP-MHP'nin "yeni süreç" tartışmalarıyla Lozan Antlaşması'na gidilen bir sürecin benzerini günümüzde de örmeye çalıştığı söyleniyor. Bu süreci de HÜDA-PAR ve KDP gibi "makul Kürtler" ile sonucu götürmeye çalıştığı belirtiliyor. Böylesi bir hedef sonuç verir mi? 
 
Devlet, yıllardır kendi Kürt'ünü yaratmak için çok uğraştı. Ama buna rağmen dilini, kültürünü, kimliğini ve iradesinin tanınmasını isteyen milyonlarca Kürt var. Evdeki hesap çarşıdaki hesaba uymadı. Tabi ki devlet bu politikayı denemek ister. Denemiştir, sonuç alamamıştır. Yine deneyecektir, ama yine sonuç alması mümkün değil. Örgütlü bir toplumuz, örgütlü bir gelenekten geliyoruz. Bu plan her zaman bu örgütlü yapıya çarpar, toslar. Kaç defa alternatif yaratılmaya çalışıldı. Ben 35 yıldır hepsine şahitlik yapmış birisiyim. Sonuç; hüsran oldu. Aynı nehirde iki defa yıkanılmaz diye bir söz var. Devlet 100 yılda belki aynı nehirde 100 defa yıkandı ama sonuç aynı. Bir de yaklaşık yarım asırlık mücadele içerisinde damıtılmış, örgütlü Kürt siyasi mücadelesi bu oyuna gelmez. Sözüm ona 'makul Kürt’le gerçekçi makul bulunmaz. 'Makul Kürt' ile makul yol bulunmaz. 
 
Bu süreçte Bahçeli ile Erdoğan arasında bir fikir ayrılığının olduğu da yazılıp çizildi. Geçtiğimiz günlerde her iki isim bir araya geldi. Ancak neler konuşulduğu halen bilinmiyor. Sizce bir fikir ayrılığı var mı? 
 
Kürt meselesi gibi komplike, devasa boyutlara ulaşmış ve Türkiye'yi yakından ilgilendiren bir meselede atılan her adımda iktidar ortaklarının genel hatlarıyla bir mutabakata vardıklarını düşünüyorum. Dolayısıyla, birbirlerinden tümden bihaber olduklarını düşünmüyorum. Arada bir renk farkı yok, ama meseleye yaklaşma konusunda ton farklılıkları olduğu kanaatindeyim. Meseleye yaklaşımda bir nüans farkı var mı; olabilir ve gayet de normaldir. Bazı çevrelere göre Bahçeli'nin yüz yıl sonrasını oluşturmaya çalıştığı, Erdoğan’ın ise bir sonraki iktidarını düşündüğü yazılıyor. Eğer böyle ise arada bir makas farkı olabilir. Barışın yolu, yöntemi, muhatapları belli. Bu gerçek, Erdoğan ve Bahçeli ile arasında bir fikir ayrılığı olsun olmasın değişmiyor. Sorunu demokratik yollarla çözmek isteyenler açısından yol da yol haritası da apaçık ortada.
 
Meclis'te bulunan diğer partiler de "yeni süreç" tartışmalarına dair kimi açıklamalarda bulundu. CHP başta olmak üzere diğer muhalefet partilerinin açıklamalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? 
 

Muhalefet liderleri farklı perspektiflerden de olsa Kürt meselesinin çözümüne dair olumlu bir yerde duruyor. Kimi ufak tefek ırkçı, milliyetçi partilerin zehirli dillerine takılmamak gerekiyor.
 
Muhalefetin ilk olarak sorumluluk alarak söz kurmalarını olumlu karşılıyorum. Başta Özgür Özel olmak üzere Ahmet Davutoğlu, Ali Babacan, Temel Karamollaoğlu, Fatih Erbakan ve birçok siyasi parti lideri farklı perspektiflerden de olsa Kürt meselesinin çözümüne dair olumlu bir yerde duruyorlar. Muhalefetin duruşu, bu anlamda biraz iktidarın olası yan çizmelerine karşı da bir emniyet supabı olacaktır. Bakın 2013-2015 sürecinde muhalefetin büyük kısmı o dönem çözüm sürecinin karşısındaydı. Bugün bu tartışmaları başlatan Bahçeli başta olmak üzere Sayın Özgür Özel'in partisi de bu meselenin karşısındaydı. Başka güçler vardı. Bugün dikkat ederseniz olumlu bir yaklaşım var. Dünyanın her yerinde yüzde yüz bir mutabakatın sağlanması mümkün değil. Kimi ufak tefek ırkçı, milliyetçi partilerin zehirli dillerine takılmamak gerekiyor. Türkiye siyasi tarihinde ilk defa Kürt meselesinin demokratik çözümüyle ilgili bu kadar geniş bir destek skalası oluşmuş durumda. Bu geniş konsensüs zemini tarihi bir fırsat sunuyor. İktidar ve devletin bunu görerek tarihi fırsatı heba etmemesi gerekiyor.
 
Tartışmaların sürdüğü bir dönemde bazı belediyelere 3'üncü kez kayyım atandı. Bazı belediyeler için de kayyım tehditleri sürüyor. Bununla partiniz "hizaya mı çekilmek" isteniyor?
 
İşte bütün mesele burada yatıyor. Bu ülkeyi bir kayyım cumhuriyetine dönüştürmek isteyenler ile cumhuriyeti demokrasiyle buluşturmak isteyenlerin mücadelesiyle karşı karşıyayız. Biz halk diyoruz, iktidar vesayet diyor. Biz yerel demokrasi diyoruz, iktidar kayyım diyor. Toplumun farklılıkları zenginliktir diyoruz, farklılıklara saldıran bir zihniyet ile yüz yüzeyiz. Kayyım atamalarıyla iktidarın demokrasiye ve Kürt halkının iradesine yönelik düşmanca yaklaşımını bir kez daha gördük. İktidar hala Kürt halkının iradesini tanımamakta ısrar ediyor. Belediyeleri bir ekonomik talan alanı olarak görmeye devam ediyor. Kayyım, bir halkın iradesine siyasi, toplumsal, ekonomik ve kültürel olarak bir çökme politikasıdır. Bu çökme politikasını bin defa da deneseler çökecek. Bir yandan Kürtleri çökertme diğer taraftan Türkiye barışı nasıl sağlanacak? Kayyımlarla kimse bizi hizaya getiremez. 
 
Kayyım politikası, müzakere ve diyalog ortamına zehirleyen bir pratiktir. Buradan çözüm çıkmaz. Bu zihniyetten çözüm çıkmaz. Siz elli yıl da kayyım atasanız, halk yine kendi iradesini seçer. Günlerdir Mardin, Halfeti ve Batman başta olmak üzere birçok kentte insanlar iradesine sahip çıkıyor. Kayyım darbesine karşı mücadele edeceğiz, diğer yandan da Kürtlerin özgürlüğü, Türkiye’nin demokratikleşmesinin sağlanmasına katkı sunacak diyalog ve müzakere zeminini güçlendirmekten de geri durmayacağız. Müzakere de mücadele dinamiğinin bir parçasıdır.
 
Tepkiler üzerine "geçici görevlendirme' açıklaması geldi. Bunu nasıl okudunuz?
 
İktidarın kayyım politikaları iflas etti. Hem seçimlerde kayyımlar gönderildi, hem de Türkiye’de yaşayan büyük bir çoğunluğun gözünde zerre meşruiyeti yok. Dolayısıyla topluma 'Bu kayyım başka bir kayyımdır' mesajı vermek istiyorlar. Farklı bir kavram kullanarak kayyım uygulamasının iflasını örtmeye çalışıyorlar. Ama nafile, kayyım demokrasiye darbedir. Halk iradesinin gaspı ve Kürt halkını tanımamaktır.
 
Yeniden Kürt sorununun çözümü konusuna gelirsek; Kürt siyasetine, muhalefete ve demokrasi güçlerine düşen rol nedir?
 
 
 Muhalefete çok önemli rol ve görevler düşüyor. Zaten barışı sağlayacak olan toplumsal ve siyasi dinamiklerdir. Bugüne kadar mücadele zeminimizi ortaklaştırmadığımız için sorun bu kadar büyüdü.
 
Müzakere koşullarının oluşturulması, barış talebinin toplumsallaştırması sorumluluğuyla karşı karşıyayız. Üzerimize bu süreçte ne görev düşüyorsa yapmaya hazırız. Muhalefete çok önemli rol ve görevler düşüyor. Zaten barışı sağlayacak olan toplumsal ve siyasi dinamiklerdir. Biz bugüne kadar mücadele zeminimizi ortaklaştırmadığımız için sorun bu kadar büyüdü. Bugün mücadele zeminimizi büyütür, çoğaltırsak, bu meselenin onurlu bir sürece ve barışa evrilmesini sağlayabiliriz. Bu konuda Meclis’teki muhalefet partileriyle bir görüşme turu başlattık. Şimdiye kadar Sayın Ahmet Davutoğlu ve Sayın Ali Babacan ile görüştük. Oldukça verimli tartışmalar ve karşılıklı görüş alışverişleri oldu. Her iki görüşmede de demokratik çözüm konusunda olumlu görüşler ifade edildi. Diğer partilerle de önümüzdeki günlerde görüşmeye devam edeceğiz. Dünya görüşlerimiz farklı olabilir, ama çözüm ve müzakere konusunda ortak paydalarımızı çoğaltabiliriz. Ayrıca sol sosyalist çevrelerle, demokratik muhalefet ile de bir araya geliyoruz. Bir zemin oluşturmaya, barış talebini güçlendirmeye uğraşıyoruz. Sol, sosyalist çevreler ile barış, ekmek ve adalet konusunda daha çok ortaklaşacağız.
 
Görüşmelerde olumlu dönüşler alıyor musunuz?
 
Olumlu dönüşler alıyoruz. Bugüne kadar Kürt meselesinin çözümü ve Türkiye’nin demokratikleşmesine dair olumsuz yerde duran kimseyi görmedim. Her parti doğal olarak kendi bulunduğu yerden meseleyi ele alıyor. Görüştüğümüz bütün çevreler demokratik bir çözüm konusunda mutabık.
 
Yeni anayasa tartışmaları da gündemde. Sizin yeni anayasa sürecine dair görüşlerinizi neler? Bu noktada hangi şartlar oluşursa yeni anayasa konusunda iktidar ile aynı masada yer alırsınız? 
 
Yeni anayasa tartışmaları dönem dönem alevleniyor. Meclis Başkanı Sayın Numan Kurtulmuş, Meclis’teki partileri ziyaret etti. Bu konuda görüşlerimizi paylaştık. AKP’nin somut bir anayasa önerisi henüz ortada yok, açıklandığında elbette görüşümüzü paylaşacağız. Fakat hemen baştan söyleyelim. Toplumun sağduyusuna, taleplerine açık bir anayasa süreci olmalıdır. Mesela cumhuriyetin ikinci yüzyılında demokratik bir rejim isteniyorsa, tekçi-merkeziyetçi anlayıştan kurtulmak gerekir. Demokratik ulus tanımı esas alınarak bu ülkede yaşayan sadece Kürtlerin değil, her kimlik ve inancın kendisini içinde göreceği vatandaşlık tanımına ihtiyaç var. Halk anayasa yapım sürecine ve ruhuna dahil olabilmeli, dışlanmamalıdır. Toplumun fay hatlarını tetikleyen meselelere kalıcı çözümler ancak demokratik bir anayasa ile olur. 
 
 
Her kimlik ve inancın kendisini içinde göreceği vatandaşlık tanımına ihtiyaç var. Halk anayasa yapım sürecine ve ruhuna dahil olabilmeli, dışlanmamalıdır.
 
Bugün gündeme gelen sadece meclis başkanı ve iktidar sözcülerinin "Türkiye'nin yeni bir anayasaya ihtiyaç" var söylemidir. Türkiye'nin zaten ihtiyacı var. Bunu biz de biliyoruz, bunun için müneccim olmaya gerek yok. Herkesi kapsayan, herkesin yeni bir demokratik anayasa çalışması olursa; tabi ki biz varız. Ama şu anda bunun koşulları yok. Bir içerik yok, bir metin yok. Havanda su dövmek gibi bir şey. Böyle bir şey olur mu? Yeni anayasa nedir? Yeni anayasada Kürt'ü, Aleviyi bütün dışlanan halkları ve inançları dinleyecek misin? Yoksulun ve emekçinin sesine kulak verilecek mi? Bütün bu kesimlerin talepleri dikkate alınacak mı? Bu sorulara olumlu yanıt veren, çözümü düşünen her siyasi partiyle elbette amasız fakatsız otururuz, anlaşırız. Ama birileri kendi siyasi ikbalini ve çıkarlarını toplumun geleceğinin önüne koyarsa da orda "dur" deriz.
 
Siz bu sürece dair nasıl bir yol haritasına sahipsiniz? 
 
Daha önce de birçok vesileyle ifade etmiştim. Gücünüz ve sözünüz örgütünüz kadardır. Örgütü büyük olanın barışı da çözümü de güvencededir. O vakit bu süreçte her kapıyı çalacağız, kendimizi anlatacağız, çoğalacağız. Kimsenin bize altın tepside barış sunmasını bekleyemeyiz, bu gerçekçi de değil. Demokratik bir çözüm için önce bizim güç olmamız ve örgütlü olmamız lazım. Demokratik bir müzakere için önce o talebi daha güçlü bir şekilde haykırmamız gerekiyor. Bunu yapacağımıza inancım tamdır. Karşıdakinin nasıl yaklaştığından bağımsız olarak söylüyorum; daha fazla örgütlenme, daha fazla ittifak, daha fazla güçlenmek, daha fazla büyümeye ihtiyacımız var. 
 
İktidarlar, bir günde değişip çözüme uyanmazlar. İktidarlar bir noktaya zorlanır ve bir noktaya çekilir. İktidarlar, barış ve çözümün kapıya dayandığını hissederse müzakere zemini güçlenir. Her iktidar kurulu düzenini elbette devam ettirmek ister. Sorumluluk bu düzenden rahatsız olanlara düşer. Onun için; Türkiye halklarının örgütlü, örgütsüz bütün güçleriyle demokrasi, barış ve eşit bir yaşam konusunda daha fazla ortaklaşmalıyız.
 
MA / Selman Güzelyüz 

Diğer başlıklar

12:28 Güran ailesinin evinden çıkan mühimmatın fotoğrafları çıktı
12:01 Bahçeli: Cumhurbaşkanı ile aramızda sarsılmaz bağ var
11:41 OPCW: Ukrayna’da kimyasal silah kullanıldı
11:37 Avukatlardan İmralı’ya gitmek için yeni başvuru
10:53 Tedavisi süren tutsak yakını Aklime Hanas için kan ihtiyacı
10:41 AKP-MHP, depremzedelere elektrik desteği, ücretsiz doğalgaz teklifini reddetti
10:40 Cizîr Belediyesi ‘Alo Şiddet’ hattı açtı
10:22 20 gazetecinin yurtdışı yasağı kaldırılmadı
10:07 Bakırhan: Tarihi bir fırsat var, Öcalan konuşmalı ve müzakereye geçilmeli
09:50 AKP'li belediye bankamatik çalışanlarına 4 milyon 45 bin TL ödedi
09:42 Kadınlar, cezaevlerinde yarattıkları direnişi anlattı
09:20 Kamudaki ‘erkekliğe' karşı mücadele
09:19 Dünya Çocuk Günü: İhlal, yoksulluk, cezaevi, ölüm, tecavüz...
09:17 Kürtçe konuşunca telefonu kesildi: Yasak!
09:16 Tatos'ta kadınlar için projeler
09:16 Arjantinli parlamenter: Abdullah Öcalan’ın fiziki özgürlüğünü savunuyoruz
09:14 Üretim güç veriyor: Kadınlar kimseye muhtaç olmamalı
09:12 Mutlu Çiviroğlu: Ortadoğu'da Kürtler için yeni fırsatlar doğabilir
09:11 Kaz besiciliği zorda
09:10 Tutsak avukata ‘selamlaşma’ soruşturması
09:08 'Tarihi direnenler yazar'
09:07 'Aile' kuşatmasına karşı direniş
09:05 Ne Afganistan’ı ne de mücadeleyi bıraktı: Savaşçı kadınlar var
09:00 19 KASIM 2024 GÜNDEMİ
08:45 Meteoroloji'den sağanak uyarısı
18/11/2024
23:37 Üzerine kaya parçaları düşen bir kişi hayatını kaybetti
22:29 Êlih’te 12 kişi tutuklandı
22:12 Cenazesi 4 yıl sonra verilen HPG'li Acay toprağa verildi
21:45 'Yenidoğan Çetesi' davası: Hastanelere dair şikayetler dikkate alınmıyor
21:34 Wan’da ‘Yaralarım Aşktandır’ tiyatro gösterimi
21:25 5’inci Amed Karşılaştırılmalı Edebiyat Günleri sürüyor
21:16 TJA: İdam kararlarına karşı devrimci kadınların sesi olun
19:42 Mexmur’da kadına yönelik şiddete karşı yürüyüş
18:05 12 yaşındaki İdil Durgut 2 gündür kayıp
17:55 Artvin’de 6 köyün yolu çığ nedeniyle kapandı
17:42 Amed Barosu'ndan panel: Medya şiddeti seyirlik haline getiriyor
17:05 Qamişlo’da erkeklerden 25 Kasım yürüyüşü
16:52 Kadınlardan atölye ve kart gönderimi
16:33 Wêrankadi köyünde GES’e karşı mücadele kazandı
16:27 DEM Parti Esenyurt İlçe Eşbaşkanları gözaltına alındı
16:18 Eser'in taziyesine kitlesel ziyaret
16:00 Gazeteci Furkan Karabay hakkında tahliye kararı
15:14 DEM Parti İstanbul Kadın Meclisi: GGM’ler kapatılsın!
15:10 DP’den 2 vekil istifa etti
14:52 Dışişleri Bakanlığı’ndan Hamas açıklaması
14:49 3 kişiyi katleden fail Cihan Oral 8 aydır yakalanmadı
14:42 Tarsus'ta ekili arazi ve evleri su bastı
14:34 MİT Başkanı CHP'yi ziyaret edecek
14:28 Xelfetî'de direniş 15’inci gününde
13:52 Zübeyde Zümrüt: Mücadele Öcalan özgürleşene kadar katlanarak devam edecek
13:51 Çiğdem Kılıçgün Uçar: Özel savaş politikalarını teşhir edeceğiz
13:32 Gülistan Kılıç Koçyiğit: Meclis'e kayyımı kolaylaştıracak düzenleme getirilecek
13:10 Sağanak yağış nedeniyle hastaneyi su bastı
12:53 Mêrdîn’deki askeri kışlalarda salgın
12:36 ‘Yenidoğan Çetesi’nin ilk duruşması başladı
12:22 DBP Kadın Meclisi’nden ‘özel savaş’ atölyesi raporu: Özgür toplum mücadelesi sürecek
11:40 DEM Parti Esenyurt İlçe binasına polis baskını
11:31 Ahmet Özer için AYM’ye başvurulacak
10:58 TÜİK üçüncü çeyrek işsizlik rakamlarını açıkladı
10:10 Peyas Belediyesi 10 bin adet meyve fidesi dağıtacak
10:10 Xwebûn ‘Kayyım Cumhuriyeti’ manşetiyle çıktı
10:03 ‘Demokrasi ve Özgürlük’ mitingine katılanlar: Muhatap Öcalan’dır
09:09 Emniyette cinsel saldırı tehdidi
09:08 Hewag Şelalesi sonbaharın renklerine büründü
09:06 'Geri dönüşüm fabrikası mahalleliyi kronik olarak zehirliyor'
09:04 Hekimler yönetmeliğin geri çekilmesi için iş bırakacak
09:04 Dr. Arzu Yılmaz: ABD’nin gözünde Türkiye’nin eski değeri yok
09:02 Mikrofonu kadınlara uzattık: Sokaklar güvenli değil, neden cezasızlık
09:01 İran ve Rojhilat’ta kadınlar rejime boyun eğmiyor
09:00 18 KASIM 2024 GÜNDEMİ
08:19 İsrail'in Lübnan saldırısında 11 kişi öldü
08:12 16 kent için sarı kodlu uyarı
17/11/2024
23:38 İsrail ordusu, Beyrut'un merkezine hava saldırısı düzenledi
22:48 Washington Post: ABD, Ukrayna’ya füze kullanma izni verdi
22:28 Gever’de tecrit ve kayyım eylemi
21:48 Atılım Gazetesi’nin 30’uncu yılı kutlandı
20:17 Bangladeş'te dang humması: 234 kişi hayatını kaybetti
20:09 Hatimoğulları’ndan Hanas’a ziyaret
18:48 Gazze’de yaşamını yitirenlerin sayısı 43 bin 846'ya yükseldi
18:40 Dünya Kadın Yürüyüşü Kuzey Afrika ve Ortadoğu’dan Werîşe Muradî için çağrı
18:14 Tabip odaları: Kayyımlar Kürt sorunu çözümsüzlüğünün sonucu
17:50 Êlih mitinginde mesaj net: Teorik ve pratik güce inanıyoruz
17:36 Kadınlardan 25 Kasım çağrısı: Jin jiyan azadî felsefesiyle alanlardayız
17:27 Japonya'da 6.2 büyüklüğünde deprem
17:18 İşçi ve emekçiler Ankara’da buluştu: Krizin ve savaşın faturasını reddediyoruz
16:22 Miting sonrası yürüyüş
15:52 Esenyurt'ta 25 Kasım eylemi: Savunmaya değil, kadınlara bütçe
15:46 Kayyıma karşı kampanyaya 376 imza: Seçilmişler görevlerine iade edilsin
15:14 Tülay Hatimoğulları: Öcalan dışarı çıksın, mesajını bütün Ortadoğu'ya versin
15:01 Ayla Akat Ata: Halk Abdullah Öcalan’ın sesini duymak istiyor
14:34 Bayındır: Çözüm Abdullah Öcalan, adres İmralı’dır
14:13 Valilikten Yusuf Kaya açıklaması
14:01 Davutoğlu ile Ahmet Türk görüştü: Diyalog köprülerini yıkmayın
13:44 Engel tanımayan Botanlılar Êlih'e yürüyor
13:43 Tuzxurmatu'daki patlamada 3 pêşmerge yaşamını yitirdi
13:28 Êlih'te ‘Demokrasi ve Özgürlük’ mitingi
13:21 Tutsak yakını Aklime Hanas trafik kazasında yaralandı
13:08 Kadınlar ‘jin, jiyan, azadî' sloganıyla alanda
13:01 Meclis’te 46 maddelik yasa teklifi görüşülecek
12:51 Êlih'te miting alanına girişler başladı
12:45 DEM Parti'den Tekin'e Kürtçe tepkisi: Anadilde eğitim hakkından geri adım atmayız
11:48 Miting için yola koyuldular
10:59 Tuzxurmatu'da patlama
09:35 'Gel buraya vali' sözleriyle gündem olmuştu: Mücadeleyi zafere ulaştıracağız
09:14 Jin dergi ‘Ailenin Devletle Kesişen Yolu’ manşetiyle çıktı
09:13 Meteoroloji’den birçok kent için yağış uyarısı
09:12 Akşener'in Erdoğan yardımcılığı yeniden gündemde
09:11 Farqîn'in bir mahallesi günlerdir elektriksiz: Bu zulümdür
09:11 DEVA ve Gelecek partili başkanlar çözüm için ne diyor?
09:08 Gazeteci Karwan: Türkiye KDP’den kendisine hizmet edecek bir hükümet istiyor
09:07 Schlotthauer: Abdullah Öcalan serbest bırakılmalı
09:06 Sac sobalara rağbet azaldı
09:06 Kadına yönelik şiddette medya, dizi ve oyunların rolü
09:05 Abdullah Öcalan'ın avukatı: Çözüm için gerekli zemin hazırlanmalı
09:04 Bir cezasızlık örneği: İki kadının şüpheli ölümü ve serbest fail
09:03 Kadınlar demokratik ulus fikriyle dönüştürüyor
09:00 17 KASIM 2024 GÜNDEMİ
16/11/2024
22:29 24 kişi gözaltına alındı
22:23 Ankara’da Seyid Rıza anması
21:42 Çin'de bıçaklı saldırı: 8 ölü
20:28 'Demokrasi ve Özgürlük' mitingi için hashtag kampanyası
20:08 Sanatçı Xecê’nin bir konseri daha iptal edildi
19:56 Cengiz Çiçek: Halkların birleşik mücadelesini örgütlüyoruz
19:32 DEDAŞ kazısında kepçe eve girdi: Bir çocuk yaralandı
19:24 Yüzbinler Abdullah Öcalan’ın selamını sloganlarla karşıladı
18:48 Zümrüt: Meydanlardaki sesi duyun
Karamus: Öcalan’ın elini güçlendirelim, artık çözüm zamanıdır
18:29 ‘İktidarlar gelip geçici, halklar olarak bir arada olmalıyız’
18:18 MHP’den seçilmişlere dair yeni teklif
18:10 DBP PM Üyesi Bozkuş son yolculuğuna uğurlandı
18:06 Kıbrıs’ta tecrit yürüyüşle protesto edildi
17:51 ‘Demokrasi ve Özgürlük’ mitingine çağrı
17:41 İmamoğlu Mêrdîn'de esnafı ziyaret etti
17:15 Kadınlar şiddete karşı mücadele yöntemlerini tartıştı
17:00 Babacan: Çözüm konusunda gayret görürsek destekleriz
Bakırhan: Tartışmaların çözüme evrilmesini isteriz
16:49 Eskişehir'de madene karşı yürüyüş
16:38 KESK: Kayyıma karşı halkın direnişi kazanacak
16:18 Dr. Ekinci anıldı: Kürt sorunun çözümü için mücadele etti
16:13 Kayyımlara karşı halk buluşması: Demokrasiye sahip çıkmalıyız
16:08 Xelfetî'de kayyıma karşı yürüyüş: Kaybedeceksiniz
16:06 Kadınlardan AKP'li Zengin'e sorular
15:57 DEM Parti ve DEVA Partisi görüşmesi başladı
15:51 Êlih’te 'Demokrasi ve Özgürlük' mitingi öncesi esnaf ziyareti
15:47 Köln yürüyüşünde 'Öcalan’a özgürlük' talebi haykırıldı
15:28 Hasta tutsakların acil tahliyesi talep edildi
15:25 Bir konser yasağı da Bursa’dan
14:54 DEM Parti Eş Genel Başkanları TBB Başkanı ile görüştü
14:23 İmamoğlu'ndan kayyım tepkisi: Başımızı öne eğen bir durum
13:37 Kayyıma karşı nöbet eyleminde Êlih mitingine çağrı
13:35 ‘Özgür Basın’a yönelik baskılara karşı 90'ların ruhuyla karşı duracağız’
13:25 Cumartesi Anneleri Ali Tekdağ için adalet istedi