RIHA - Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın, "Ona layık bir evlat olma, bana göre Kürdistan için savaşma, düşünme ve değer yaratmaydı" sözleriyle anlattığı annesi Üveyş Öcalan, ölümünün 32'nci yılında mezarı başında anılacak.
Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın annesi Üveyş Öcalan'ın yaşamını yitirmesinin üzerinden 32 yıl geçti. Abdullah Öcalan'ın "Tam bir isyan tufanıydı. Kimseye boyun eğmezdi" sözleriyle bahsettiği ve kadın mücadelesini örmede ilham aldığı annesi Üveyş Öcalan, 11 Nisan 1993'te şeker hastalığı sebebiyle hayatını kaybetti. 75 yıllık yaşamı başkaldırı ve isyanlarla geçen Üveyş Öcalan, Xelfetî'nin (Halfeti) Ereh Mahallesi'nde 26 Kasım 1918'de dünyaya geldi.
Henüz çocuk yaşta tanımadığı bir erkek ile evlendirilen Üveyş Öcalan, evlendirildiği erkeğin bir kadını katletmesi sonucu girdiği cezaevinde hayatını kaybetmesiyle kaldığı köyü terk etti. Aradan birkaç yıl geçtikten sonra Ömer Öcalan ile evlenen Üveyş Öcalan, bu evliliğinde; Nevde, Binnaz, Havva, Eynê, Fatma, Abdullah, Mehmet, Osman, Ali adında 5'i kız olmak üzere 9 çocuk dünyaya getirdi. Çocuklarından Nevde ve Binnaz henüz birkaç aylıkken, oğlu Ali ise başında çıkan ur sebebiyle 12 yaşında yaşamını yitirdi. Üveyş Öcalan, 4 Nisan 1949'da Kürt özgürlük mücadelesinin lideri olacak olan Abdullah Öcalan'ı dünyaya getirdi. Türkiye halkları da Üveyş Öcalan'ı Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın anlatımlarıyla tanıdı.
HEP KONGRESİ
Üveyş Öcalan, ölümünden kısa süre önce 1991'de Ankara'da yapılan Halkın Emek Partisi'nin (HEP) kongresine katıldı. Kongreye katılan Gazeteci Musa Anter "Hatıralarım" kitabında o günün atmosferini şu sözlerle paylaştı: "Anons şeref misafirleri ile yapıldı. Benim için 'şu, şu, şu' dedemiz Musa Anter ve 'hepimizin annesi Üveyş Öcalan da aramızda' dendi. Kıyametler koptu. Binlerce insan elimizi öpmek için sıraya girdiler. Bu ara güzel nükteler de oldu… Cidden bu kongre hayatımın en renkli sahifelerinden biri oldu."
'ANA OĞUL İLİŞKİSİNDEN ÜLKE İLİŞKİSİNE...'
Üveyş Öcalan, bu kongreden kısa bir süre sonra hastalandı. Şeker hastalığı nükseden Üveyş Öcalan, Adana'da kaldığı hastanede, önce bir ayağını kaybetti, 11 Nisan 1993'te ise yine tedavi için gittiği Adana'da yaşamını yitirdi. Cenazesi doğduğu Amara'ya getirilen Üveyş Öcalan, binlerce kişinin katılımıyla eşi Ömer Öcalan'ın yanına defnedildi. Her yıl mezarı başında anılan Üveyş Öcalan hakkında Abdullah Öcalan şunları söylemişti: "Biraz para kazanmama rağmen 'Anama şöyle bir hediye alayım' diye düşünmedim. Belki o bunu yadırgamıştır, ama bana göre evlatlık farklı olmalıydı. Onların istedikleri gibi bir evlat olmamakla birlikte ben de başka türlü iyi bir evlat olma arayışı vardı. Ona layık bir evlat olma, bana göre Kürdistan için savaşma, düşünme ve değer yaratmaydı. Bütün çelişki ve çatışmalarına rağmen yine de iyi bir ana evladı olmak böyle mümkündür. Yani bir sıçrama yaptık. Bitip tükenmiş bir ana oğul veya aile ilişkisini bir ülke ilişkisine, yurtseverlik ve ana toprak ilişkisine götürmek en anlamlısı, en yücesi oldu."
Abdullah Öcalan'ı en son eşi Ömer Öcalan'ın 17 Kasım 1975'te ölmesinden iki ay sonra geldiği taziyede gören Üveyş Öcalan'ın son nefesine kadar en büyük isteği, oğlu Abdullah'ı görmekti. Ancak onu göremeden yaşamını yitirdi.
FATMA ÖCALAN: ANNEM ADALETİNİ SAĞLARDI
Annesi Üveyş Öcalan'ı "kendi adaletini mutlaka sağlamaya çalışan bir karakter" olarak anlatan Fatma Öcalan, "Hakkını yerde bırakmazdı. Bizi de öyle yetiştirdi. Kuvvetli bir kadındı. Hakkından her zaman gelirdi. Haksızlığa, adaletsizliğe asla gelemezdi. Bir keresinde Abdullah, kendisinden yaşça büyük iki çocuk tarafından dayak yemiş, kafası kırılmış şekilde eve geldi. Annem ona kendi hakkını nasıl savunması gerektiğini anlatmıştı. 'Kendi hakkını savunmayacaksan eve gelme' dedi. O zamanlar Abdullah ve arkadaşlarını en son babamın taziyesinde görmüştü. Onlara yemek yaptı. Onlar da gelip yiyip gittiler. Annem onların ne yaptığını öğrendiğinde, 'Eğer başarırlarsa çok güzel olur' demişti. Abdullah'ın mücadelesini sahipleniyordu" diye konuştu.
Üveyş Öcalan bu yıl da 11 Nisan'da Amara'daki mezarı başında anılacak.
MA / Ceylan Şahinli