AMED - Tevfîk Kalkan ê piştî 30 salan hat berdan û got "PKK dîroka xwe li gorî rûmeta xwe bi dawî kir", diyar kir ku xebata serdema nû avakirina civakeke demokratîk e.

 

Gelê Kurd ku zêdetirî sedsalî ye li dijî înkar, îmha û asîmîlasyonê têdikoşe, di salên 1970'yî de berxwedana xwe gihand asteke cuda. Komek ji 22 kesan ku Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan jî di nav de bû, di 27'ê Mijdara 1978'an de li gundê Fîs ê navçeya Licê ya Amedê, Partiya Karkerên Kurdistanê (PKK) damezrand.

 

Piştî axaftina Serokê MHP'ê Devlet Bahçelî li meclisê di Cotmeha 2024'an de, Rêberê Gelê Kurd Abdullah Ocalan di 27'ê Sibatê de Banga Aştî û Civaka Demokratîk kir. Abdullah Ocalan, di banga xwe de destnîşan kir ku têkoşîn xwe dubare dike û divê têkoşîn bi rêya siyaseta hiqûqî û demokratîk were domandin û bang li PKK'ê kir ku xwe fesix bike û çekan deyne. PKK'ê jî, di 1'ê Adarê de agirbest îlan kir û di navbera 5 û 7'ê Gulanê de kongreya xwe ya 12'emîn li dar xist û di dawiyê de biryar da ku PKK'ê fesix bike. 

 

Tevfîk Kalkan ku di sala 2021'ê de piştî 30 salan ji Girtîgeha Ewlehiya Bilind a Hejmar 2 a Tîpa F a Tekîrdagê hat berdan, PKK'ê û mîrateya ku li pey xwe hiştiye nirxand.

 

Kalkan, destkeftiyên ku PKK'ê bi dest xistiye nirxand û destnîşan kir ku PKK di tevahiya têkoşîna xwe ya 47 salan de di têkiliyên civakî û pêşeroja Kurdistan, Tirkiye û Rojhilata Navînê de roleke girîng lîstiye. Kalkan destnîşan kir ku PKK di serdemeke ku bi krîza modernîteya kapîtalîst ve hatiye nîşankirin de derketiye holê û got: "Bêyî ku bilindbûna rêbertiyê di şexsê Rêber Ocalan de bi awayekî rast were fêmkirin, ne mimkûn e ku PKK bi awayekî rast were fêmkirin." 

 

Kalkan diyar kir ku rola ku modernîteya kapîtalîst li Rojhilata Navînê li Kurdan fesilandiye, rol e ku rastiya Kurdistanê ji holê radike û paşguh dike. Kalkan got: "Em 100 sal in vê pirsgirêkê dijîn. Îro, em dibînin ku ev statuya heyî, ev sêwirandin çawa bi zanebûn hatiye afirandin û parastin. Lê em dibînin ku ew ne domdar e."

 

TÊKOŞÎNA HEBÛNÊ

 

Kalkan diyar kir ku gavên destpêkê yên têkoşînê bi biryardariya "Kurdistan mêtingeh e" hatine avêtin û ev yek heta roja îro jî berdewam kiriye. Kalkan destnîşan kir ku ev têkoşîn têkoşînek e ji bo avakirina nasnameya Kurd, ji bo ku ew bibin kirdeya têkoşîna azadiyê û di nav erdnîgariya xwe de, bi rûmet û dîroka xwe, karibin bijîn û bên qebûlkirin. Kalkan diyar kir ku ev têkoşîn bi hezaran şehîd, êşên bêhejmar, berxwedan û sirgûnan re rû bi rû maye û got ku ev têkoşîn têkoşîneke ji bo hebûnê ye ku hêjayî lêkolînkirinê ye.

 

‘TÊKOŞÎNA ME YA EWIL LI HEMBERÎ ME BÛ'

 

Kalkan got: "Dema ku me ev têkoşîn nas kir an jî biryar dida ku tevlî wê bibin, em bi awayekî bi xwe re jî têdikoşiyan. Em Kurd in an na? Belê, em Kurd in, lê çi cure Kurd in? Em ê bibin Kurd, lê em ê çi cure Kurdbûnê biceribînin? Bi taybetî salên 1990'î bi vê têkoşîna dijwar ve girêdayî bûn." 

 

Kalkan diyar kir ku têkoşîna Kurdan ji bo hebûnê di serdema borî de serkeftineke dîrokî bi dest xistiye.

 

Kalkan destnîşan kir ku hebûna gelê Kurd nayê înkarkirin û got: "Nasnameyeke Kurd heye ku bi têkoşîna PKK'ê û Rêber Ocalan, bi deh hezaran şehîdan û bi ked û berxwedana gel derketiye holê û êdî ne mimkûn e ku ev yek were paşguhkirin. Nasnameyeke Kurd û Rêberê wê heye ku bi hêza xwe ya dîrokî, felsefî û siyasî di hevkêşeya Rojhilata Navînê de roleke bingehîn dilîzin. Ji ber vê yekê, berxwedana 50 salî ya PKK'ê pir mezin e."

 

TÊKOŞÎNA AZADIYÊ YA JINAN

 

Kalkan diyar kir ku guhertina herî girîng di civakîbûna Kurdan de bi PKK'ê re çêbûye û got: "Kurd bûne hêzeke siyasî, dîplomatîk û çandî ya sereke. Bi taybetî bi têkoşîna jinan, kirekirina wan û rizgarbûna wan, wan xwe eşkere kiriye, bûne îrade û xwe wekî rêber bi cih kirine, berevajî her têkoşîneke din. Wekî din, bi bûyîna pêşengên têkoşînên sosyalîst û demokratîk ên hemû beşên civakî, çand, zayend û çînan, wan hêza rêxistinkirin û pêkanîna vê yekê ne tenê ji hêla rewşenbîrî ve, lê di pratîkê de jî bi dest xistine."

 

Kalkan behsa veguherîna ku têkoşîna 47 salan a PKK'ê li ser Kurdan çêkiriye kir û got: "Em gelek têkoşînên rizgariya neteweyî dizanin. Yek ji wan jî nekariye bi îdeolojiya rizgariya jinan an jî bi hişmendiya rizgariya jinan hişmendiya neteweyî ava bike. Belê, têkoşîneke rizgariya neteweyî heye. Têkoşînek heye ku wê nasnameya neteweyî azad bike û bi azadî bijî. Lê ev yek li ser bingeha rizgariya jinan ku bi tevahî hatine veşartin û tepeserkirin, tiştekî bi tevahî cuda ye. Niha, ev bandorê li me hemûyan dike. Xala herî girîng e ku bandorê li min jî dike. Têkoşîna ji bo netewebûnê ya li ser bingeha kirdeya jinê xwedî hêzek e ku bandorê li me hemûyan dike, ji nû ve ava dike û şikil dide. Ger hêza rizgariya jinan, îradeya rizgariya jinan, xwe bêtir rêxistin bike û hêza avakirina vê nasnameyê bi dest bixe, em ê muhtemelen xwe wekî tolhildana dîrokî ku em dikarin ji bo cara yekem wekî tolhildana hemû civakan bi nav bikin, bihesibînin."

 

‘DÊ SIBEROJ BI ŞÊWAZA RÊBER OCALAN BÊ AVAKIRIN'

 

Kalkan ku got "PKK dîroka xwe bi awayekî ku li gorî rûmeta wê ye bi dawî kiriye", diyar kir ku karê serdema nû avakirina civakeke demokratîk e. Kalkan got: "Kurdan bi têgeha 'Kurdistan mêtingeh e' 50 sal têkoşînek ji bo hebûnê dan. Niha, bi têgeha civaka demokratîk, ew dibin pêşeng an avakerên têkoşîna 100-200 salên pêş. Şêwaza Rêber Ocalan bingeha avakirin, civakîbûn û pêkhatina ferd  a PKK'ê ye. Ji ber vê yekê, divê ev nirx bi baldarî werin şopandin, parastin û domandin. Ev têkoşîn xwedî damareke demokratîk a pir xurt e. Ev damar ji vê rastiya civakî derdikeve. Berfireh dibe, diguhere, sentez dike û diherike pêşerojê. Pêşeroj dê li ser vê yekê were avakirin."

 

Kalkan destnîşan kir xebata serdema nû avakirina civaka demokratîk e û got ku ji bo vê jî bar dikeve ser milê her kesî. Kalkan destnîşan kir ku ev yek bi tu awayî nayê taloqkirin û û got: "Teqez divê civak têkeve dewrê û bi xwe bawer be." 

 

MA / Rûkiye Payiz Adiguzel